Toplam Okunma 0
Hazırlanması yazmak kadar zor, izlemesi yazının yayınlanması kadar keyifli… Selen Özel Bilgi Yarışmasından bahsediyorum. Engelsiz Erişim’in ilk kurulduğu zamanlardı. Kaldırım aktivistleri olarak sesli otobüsler için İETT’ye karşı eylemler yürüttüğümüz zamanlardı. O zamanlarda düşünmeye başlamıştık; aktivist çalışmalar güzeldi ama biraz da kendi içimize dönmeliydik. Bu işleri yaparken görme engelli kitlesiyle de bir arada olmalıydık. Yeni engelliler tanımalı ve kendimizi bizi bilmeyen görmeyenlere tanıtmalıydık. Bu ortamı nasıl sağlayabiliriz diye düşünürken, aklımıza Altı Nokta İstanbul şubesinde 2001 veya 2002 yıllarında düzenlenmiş olan bilgi yarışması geldi. O yarışmaya bugünkü Engelsiz Erişim’in çekirdek kadrosunu oluşturan, Adem, Engin, Sevda, Levent ile birlikte ben de katılmıştım. Biz bu yarışmadan çok keyif almıştık. Ve bu yarışma ortamında farklı birçok görmeyen kişi ile tanışıp kaynaşmıştık. İşte bu sebepten dolayı bizde de bir bilgi yarışması düzenleme fikri oluştu. Bu sayede biz görme engelli kitlesi ile bir araya gelme imkanı bulmuş olacaktık. Yeni kişilerle karşılaşmamız, yeni fikirlerin oluşmasına zemin hazırlayacaktı. Yeni fikirler yeni projeler ve yeni mücadele alanları demekti. Gerçekten de öyle oldu. Biz bilgi yarışmasını düzenledikçe, bizi tanıyanların sayısı arttı ve grubumuza yeni yeni arkadaşlarımız dâhil oldu. Çok da güzel oldu.
Bilgi yarışmamızı düzenleme kararını aldıktan sonra, bu süreci nasıl yürüteceğimize karar vermemiz gerekiyordu. Tam da biz bilgi yarışması için hazırlık yapmaya başladığımız 2010 yılında, maalesef, görme engelli aktivist ve akademisyen olan arkadaşımız Selen, o sene hayatını kaybetti. Biz de en azından Selen’in adını yaşatabilmek için bilgi yarışmamıza onun adını verdik.
Bilgi yarışması hazırlığı sırasında aldığımız en önemli karar: yarışmanın her aşamasında biz olmalıydık ve yarışmamızı erişilebilir biçimde hazırlamalıydık. Soruların hazırlanması, basılması ve sunumu bizim emeğimizle ve tabi ki erişilebilir olmalıydı. Bu şartları sağlayabilmek için her sene farklı farklı yöntemler denedik. Böyle böyle derken, birde baktık ki yıl 2018 olmuş ve biz, Selen Özel Bilgi Yarışması’nın on birincisine gelmişiz.
Yarışmamızı her kes için erişilebilir bir ortamda yapabilmek için neler yapıyoruz biraz onlardan söz edeyim.
1- Yarışma sorularının okunması: Yarışma sorularımız görme engelli sunucumuz tarafından sesli olarak okunurken, salondaki izleyiciler ve gören yarışmacılarımız için de projeksiyondan sahneye yazılı olarak yansıtılıyor.
2-Cevapların cevap kâğıdına işaretlenmesi ve salona ilanı: Bunun için oldukça orijinal bir çözüm geliştirdik. Her masada, üç yarışmacının dışında 4. kişi olarak Engelsiz Erişimden birisi masa görevlisi olarak bulunuyor. Yarışmacılar, sorularına hangi cevabı vereceklerine karar verdikten sonra, cevaplarını masa görevlilerine bildiriyorlar. Sonra da oy pusulasına benzer bir şekilde oluşturduğumuz cevap kâğıdında, seçtikleri seçeneğin altındaki boşluğa evet mührünü basıyorlar. Cevap kağıdı her soru için bir tane hazırlanıyor. Cevap kağıdının üzerinde, a b c ve d harfleri hem kabartma yazı hem de Latin harfleri ile yazılmış olduğundan yanıt anahtarındaki işaretlemeyi hem görme engelli hem de gören yarışmacılar çok rahat okuyup işaretleyebiliyorlar.
3- Puanlama ve jüri masası: Puanlamalarımızı, görme engelli bir arkadaşımız, excelde hazırlanan bir formül ve tablo ile tutuyor. Bunun yanı sıra gören bir yarışma görevlisi, panoya puan durumunu yazıyor. Sorularda ortaya çıkacak her hangi bir ihtilafa karşılık ya da soru güvenliği ile ilgili bir durum söz konusu olursa jüri üyelerimiz gerekli değerlendirmeyi yapmak üzere sahnede hazır bulunuyor.
4- Yarışma mekânında erişilebilirlik: Yarışma binamızda normal koşullarda hiçbir kılavuz iz bulunmuyor ancak biz, yerlere kalın kabloları bantlayarak sahneye ve tuvaletlere erişimi sağlayacak şekilde kılavuz izler oluşturuyoruz.
5- Hediye çekilişlerinde erişilebilirlik: Yarışmamıza ister yarışmacı isterse izleyici olarak gelen kişiler için bir sıra numarası veriyoruz. Bu sıra numaraları da hem mürekkep baskı hem de kabartma rakamlarla yazılıyor.
6- Ulaşım: Yarışmacılarımızın, yarışma salonuna rahat ulaşımlarını sağlayabilmek için detaylı yazılı yönlendirmeler yapıyoruz. Ancak bununla da yetinmeyip yarışma salonumuza en yakın olan otobüs ve metro duraklarında, yarışmacılarımızı karşılayıp salona kadar eşlik eden görevliler bulunduruyoruz.
7- Etkinlik mekânının betimlenmesi: Öncekilerden farklı olarak 12 Mayıs tarihinde gerçekleştirdiğimiz organizasyonda, yarışmaya başlamadan önce, yarışma salonu, görme engelliler için Boğaziçi Üniversitesi Engelliler Birimi Başkanı Hande Hanım tarafından sesli olarak seyircilere betimlendi
8- Plaket ve sertifikalar: İlk defa bu sene yarışma sponsorlarımıza verdiğimiz plaketleri ve görevli öğrencilerimize verdiğimiz sertifikaları, hem kabartma olarak hem de matbu yazı ile yazdırmayı başarabildik.
9- Yeme içme: Yarışmamız boyunca bize yemek hizmeti sağlayan yemek firması ile organizasyon öncesinde toplantı yaparak, görme engellilere ikram sunumunu nasıl yapacakları konusunda firma yetkililerini bilgilendirdik.
Bizler, Engelsiz Erişim Derneği olarak bilgi yarışmamızın hazırlıklarına her yıl Aralık-Ocak aylarında başlarız. İlk olarak her yarışma sonunda aldığımız iyileştirme notlarını gözden geçirerek İşe koyuluruz. Bir önceki yıl yaşanmasından memnun kalmadığımız şeylerin bir sonraki yıl tekrarlanmaması için alabileceğimiz tedbirler ve çözüm önerilerini uygulamayı prensip haline getirdik. Yarışmanın tüm aşamalarını planlayıp takip edecek bir yarışma komitesi kurduk. Her ne kadar yarışma komitesi kursak dahi grupta hemen hemen her kes bir işin ucundan tutar. Yarışma sorularının hazırlanması, gerekli ve materyallerin temini, iş bölümü ve iş birliği içinde belirlenen sürede tamamlanır.
Her yıl tekrarlanan bu hummalı çalışmalar, 2018 yılı 11. Selen Özel Bilgi Yarışması için de aynı şekilde işledi ve tüm bu süreç sonunda hazırlıklarımız bittiğinde, güzel sunucumuz Nurşen Hanım, yarışma akış programını hazırlayıp gözden geçirmemiz için mail grubumuza attı. Programı okuduğumda “Aman Allah’ım bu ne yoğun bir akış, nasıl geçer bu program?“ diye kendi kendime düşünmüştüm.
Yarışmamıza, Hande Hoca’nın salon betimlemesini yapmasından sonra Engin Yılmaz’ın yaptığı kısa bir konuşma ve arkasından Engin’in tüm salona söylettiği erişilebilirlik sözü ile başladık Programımız, her sene olduğu gibi Selen’in annesi Fehime Hanım’a verdiğimiz küçük ama anlamlı bir hediye ile devam ettik. Sağ olsun Fehime Hanım hiçbir yarışmamıza gelmemezlik etmedi.
Yarışmamıza, bu yıl da yirmi bir grup yarışmacı olarak katıldı. Her oturumda yedi grup yarıştı. Toplamda üç eleme oturumunun ardından final oturumu gerçekleşti.
Yarışma oturumlarımıza yarışmacılarımızın kendilerini tanıtması ile başladık. Yarışmalarımıza, Ankara’dan, Bursa’dan, İzmir’den, Hatay’dan ve Osmaniye’den gelen gruplarımız vardı. Hepsine çoook teşekkür ederiz.
İlk sorumuz okunur okunmaz süremizin başladığını gösteren gong sesi ve artık yarışma klasiği olan Türk Marşı ve Âdem’in “son 10 saniye” uyarısı yarışmamızın müzik ile renklendiği anlardı. Birde La Bamba şarkımız var ki bu şarkının ne zaman geleceği hiç belli olmuyor. Yarışmamızı sürekli takip edenler bu şarkı çaldığında “seyirciye sor “ bölümüne gelindiğini anlıyor.
Yarışma oturumlarımız arasında Sevgili Levent erişilebilir oy kullanma ile ilgili, sevgili Nurşen ise bir kış boyu düzenlediğimiz engelsiz eğitim programları hakkında seyircilerimize kısa kısa sunumlar yaptılar
Yarışmamız, çekişmeli yarışma oturumları, plaket ve sertifika törenleri, seyirciye sor bölümleri, yapılan kısa sunumlarla birlikte bir baktık ki final oturumuna ve ödül törenine gelmiş ve yarışma etkinliğimiz bir çırpıda bitmiş bile
Yarışmamız biter bitmez her yıl olduğu gibi mail ve Whatsapp grubumuzdan yarışma değerlendirmesi ile ilgili yazışmalara başladık. Daha kusursuz nasıl olabiliriz diye iyileştirme ile ilgili notlarımızı aldık. İnşallah bir sonraki organizasyonumuzda daha kusursuz olarak sizlerle buluşmayı umuyoruz. Gerçi biz her ne kadar kendimizi acımadan eleştirsek dahi aldığımız güzel bildirimler bizi daha bir motive ediyor.
Son olarak yarışmamıza ilgi gösteren tüm katılımcı ve izleyicilerimize, bize destek veren Boğaziçi Üniversitesine ve yine etkinliğimize güvenerek sponsor olan MCT Data, Sesli Betimleme Derneği, Altı Nokta Körler Vakfı ve lezzetli ikramları ile yarışmamızı güzelleştiren Bekart yemek şirketine teşekkür ederiz.