Bas Mührü Erişilebilirliğe

Her insanın hayatında bir defa mutlaka notere işi düşer ve gidip sıra numarası alır. İşlem yapacağı banko önünde sırasını beklemeye başlar.

Beş kişi, 3 kişi, 1 kişi derken sıra gelir ve onaylayıcı ile karşı karşıya kalır.

Eli yapacağı işleme göre evrak doludur, çünkü sevgili noterlerimiz yıl olacak 2025 halen kâğıt işlemlerinden kurtulabilmiş değiller.

Öyle ki elektronik sistemleri güvenli hale getirmenin yolunu bulsalar sayısı her geçtiğimiz gün artan milletimizin %90’ı için erişilebilirliği sağlamış olacaklar.

Neyse sırası gelen vatandaşımız kör olmadığı için onaylayıcı noterimiz “şurayı imzalayın” diyor, kişi oraya imza atıyor. “Burayı imzalayın diyor, kişi oraya da imza atıyor”. böylece en az 6 7 imza atıp işlemlere devam ediyorlar.

Ne kadar hızlı değil mi işlemler, kişi 4000000 değerindeki evi alıyor, imza işlemlerini başarılı bir şekilde geçtiği için onaylayıcımız o sevgili mühür kardeşi kaldırıyor, kâğıdın olması gereken kısmına tak diye vurarak onaylayıcı lığının kudretini yerine getiriyor. Hey be mühür, sen nelere Kadirsin.

İşlemi onaylanan kişi vezneye ödemelerini gerçekleştiriyor, o mühürden nasiplenmiş kağıtlarını da toplayıp rahat bir şekilde noterden ayrılıyor.

Şimdi sıra kör bireye geliyor ve işte yüzleşme zamanı, beyaz bastonu ile sevgili kör vatandaşımız, onaylayıcının karşısına dikiliyor.

Yüklü bir işlem tamamlamış olmalı ki onun da elleri evrak dolu. Bir yerlerde imzalar atmış, bir yerlerden makbuzlar almış, şimdide birine vekalet vermek için notere uğramış.

Usulca bir fısıltı dönmeye başlıyor bankoların arkasında. Sanki adeta tüm onaylayıcıların fikir birliği sağlamaya çalışması gibi bir fısıltı bu.

Nerede duysa anlar o kör vatandaş bu fısıltıyı, aynı fısıltı bankada hesap açmak istediğinde de bazen karşısına çıkıyor, tapu dairesinde işlem yaparken de.

Şahit olmazsa işlem devam edemez fırtınasının fısıltısıdır bu, tescillenmiştir ama noter tarafından değil, halk tarafından.

Fısıltı toplantısı sona erdikten sonra onaylayıcı kör vatandaşın karşısına dikiliyor, “2 şahit olmadan işlemlerinize devam edemeyiz, maalesef kanunlar böyle” diyor.

Ne yapsa ne etse işini çözdüremeyen vatandaş, el mahkûm sağdan soldan 2 şahit buluyor, oturuyor (nikah masasına). Aman noter masasına.

Yakın akraba olmaz şartı dolayısı ile sağdan soldan birilerini buldu sevgili vatandaşımız, gelen kişiler konuya 0 hâkim, şahitlik ediyorlar işlemlere. Ya kişi zorla bu işlemi yapıyorsa tezleri var ya hani, sağdan soldan gelen şahit kardeşler bunu saptayabilecek mi?

“Bilinmeze şahit oldum, kalbi neşe; huzurla doldum” diye sevgili şahitlerimize küçük bir dize bırakıp devam edelim.

2 şahit ile işlemlerini (sağlam) bir şekilde yapan vatandaşımız da vezneye parasını ödeyip noterden uzaklaşıyor.

Bir önceki vatandaş rahatlamış şekilde noterden ayrılırken, kör vatandaşımız da istenen şahitlik dolayısı ile biraz hüzün, biraz öfke, bir o kadar da düşünceli ayrılıyor noterden.

Bu durumu yaşayan 3, 5, 7, 70, 700 kör vatandaş derken bir gün mücadele başlıyor ve durmaksızın devam ediyor değerli okurlar.

Zihinlere, düşüncelere ve iradelere istenen şahitlerden kurtulmak için, haklarını savunup zaten çekirdekte olması gereken irade özgürlüğünü, kanun ile sisteme işlemeyi başarıyorlar.

Peki bununla çözülüyor mu erişilebilirlik? Kanun sisteme işlendi, uygulanması için bir kapı aralandı fakat her kör birey bu kapı aralığını açabiliyor mu ardına kadar?

Sistemin bir diğer problemi de kanunlardan haberdar olmayan yapılara sahip olmasıdır. Öyle ki bir noter de erişilebilir şekilde kanunu işletip bireysel olarak işini halledebilen kör varken, başka bir noterde 2 şahit dayatması halen sürüyor, yine mücadeleyi körler verip şahit safsatasını noterden süpürmeye çalışıyor.

Peki son durumda noter işlemleri ne hale geldi?

2 şahit dayatması ile onaylama irademize yokuş oluşturan sistem, kanun ile biraz toparlandı ve teknolojiye ayak uydurur hale geldi değerli okurlar.

E devlet üzerinde açılan “Türkiye Noterler Birliği/Görme Engelliler için Noter Belgesi Onay İşlemleri” kanalından körler de hızlıca onay metinlerini okuyup dijital bir şekilde onay işlemini gerçekleştirebiliyor.

Peki “Türkiye Noterler Birliği/Görme Engelliler için Noter Belgesi Onay İşlemleri” kanalı nasıl çalışıyor?

Gelin bunu yukarıdaki örneğimizi kullanarak anlatalım, böylece olması gereken şeyi de vurgulamış oluruz.

Gören birey noterde hızlıca işlemlerini tamamladıktan sonra sıra kör bireye geliyor ve işte yüzleşme zamanı, beyaz bastonu ile sevgili kör vatandaşımız, onaylayıcının karşısına dikiliyor değerli okurlar.

Yüklü bir işlem tamamlamış olmalı ki onun da elleri evrak dolu. Bir yerlerde imzalar atmış, bir yerlerden makbuzlar almış, şimdide birine vekalet vermek için notere uğramış.

Yine bir fısıltı dönüyor bankolar arkasında fakat, bu defa o fısıltıyı susturacak gücü ile noterde kör vatandaşımız.

Tam onlar “2 şahit” safsatasına girecekken, vatandaşımız kanunlardan bahsediyor, o kutlu mührün sahibine değişen süreçleri anlatıyor.

Toplumda hep böyledir değerli okurlar. Bankaya gidersiniz, kanun sizi desteklemesine rağmen uygulanması için sizin süreci harekete geçirmeniz gerekir.

Notere gidersiniz, kanun olmasına rağmen yetkililer süreçten bir haberdir, siz onları bilgilendirerek harekete geçirirsiniz, maalesef bu değişmeyen şeylerden sadece birisi.

Vatandaşımızın anlattıklarını dinleyen görevliler, bu defa bankolar arkasında farklı bir fısıltı toplantısına oturuyor kısa süreli. Bu toplantının sonucu çok önemli, vatandaşımız değişimi ya görecek ya işler yine yokuşa sürülecek. Heyecanla beklerken mührün tek sahibi, alanın en yetkilisi, onaylayıcı noterimiz sistemi uygulamayı başlatıyor ve işte erişilebilirlik sahneye çıkıyor değerli okurlar.

Görevli bilgisayardan işlemleri başlatırken kör vatandaşımıza da e devlet platformuna girmesini söylüyor, 2 taraf eş zamanlı olarak işlemleri devam ettiriyorlar.

Onay metni ne olursa olsun, görevli kör vatandaşımızın e devletine belgeleri gönderiyor, “Görme Engelliler için Noter Belgesi Onay İşlemleri bölümünden belgeyi onaylayabilirsiniz” diyor.

Vatandaşımız e devlet platformuna zaten giriş yapmıştı, şimdi de noter belgesi onay işlemleri kısmından gönderilen belgeyi buluyor, içeriğine girip tüm detaylarına kadar okuyor, belgenin alt kısmında yer alan onayla düğmesi ile belgesini onaylamış oluyor.

Onaylanan belge işlem yapan yetkilinin ekranına düşüyor, yetkili kişi belgeyi kontrol ederek çıktı almaya başlıyor.

İmza süreçlerinden sonra işlemler son aşamaya doğru yaklaşıyor değerli okurlar, o kutlu mührün olduğu kısma kağıtların yaklaştığını hisseder gibiyiz değil mi?

Vezneye ödeme işlemlerini de yapan kör vatandaşımız, işlem kağıtlarına vurulan takır tukur mühür sesleri ile rahatlıyor.

O gün tek başına işlemlerini tamamlayan vatandaşımız; mührün tek sahibine dönerek tarihe geçecek “bas mührü erişilebilirliğe” sözünü söylüyor.

“Noter noter! Artık bu yaptığın yeter, sende işlem yapmak zor, bir o kadar da beter” sözleri ile başlayan sürecimiz, “bas mührü erişilebilirliğe” sözü ile ilerliyor, bu bizim kazancımızdır değerli okurlar.

Elbette henüz tamamen erişilebilirliği sağlamış, işleri sağlama bağlamış değiliz. Elbette sürecin peşini bırakmış, süreçten bıkmış değiliz.

Kanun biz söylemeden bize uygulanana kadar, uygulanan kanun kapsamını daha da genişletene kadar durmaksızın devam edeceğiz. Her noter bu kanundan haberdar olsun diye, noter işlemlerimize şahitsiz, yanımızda hiç kimse olmadan gideceğiz.

Bir gün her alanda “bas mührü erişilebilirliğe” diyebilmek dileği ile. Tek arayacağımız şahit nikah şahidi olsun.

Sağlıcakla.