Mail gruplarında ya da arkadaş çevremde sıkça karşılaştığım bir soruya yanıtlar verme amacıyla bu yazıyı yazmaya karar verdim. Bu yazıda direkt olarak bir model adı ya da markasına yer vermek yerine, bilgisayar alırken nelere dikkat etmeliyiz kısmına odaklanmaya çalışacağım.
Unutmayın ki alacağınız bilgisayar içerisindeki en önemli bileşenlerin çoğu, alacağınız bilgisayar markası tarafından üretilmiyor.
İhtiyaçları belirlemek
İlk adımımız, ihtiyaçlarımızı belirlemek olmalı. Bilgisayarı hangi amaçla kullanacağız? Sürekli bilgisayarı yanımızda taşımamız gerekiyor mu? Bizim için ne kadar pil ömrü yeterli? Bu sorular alacağımız bilgisayar konusunda hayal kırıklığına uğramamamız, daha uzun ömürlü bir bilgisayar seçmemiz, aldığımız bilgisayardan pişman olmamamız konusunda bizi yönlendirecek. Bu sorular için cevaplarınız hazır ise işlemci bölümüne geçebiliriz.
İşlemciler:
İşlemcinin tanımını yapmadan direkt olarak konuya başlamak istiyorum, işlemcinin ne işe yaradeığıyla ilgili bir sürü yazıya internet üzerinden kolayca erişebilirsiniz.
İşlemci, bilgisayarımızın en çok güç tüketen birimidir. (ekran kartını olaya dahil etmiyorum çünkü alacağımız bilgisayarda ihtiyacımız pek olmayacağını düşünüyorum.”
Hangi bilgisayarı almak isterseniz isteyin, şu anda iki tane işlemci firması var intel ve amd. Amd demişken Amd uzun yıllar rekabetçi ürünler çıkartamadığı için ismini laptoplarda az duyar olmuş olsak da bu sene duyurdukları 4. nesil işlemciler mobilde çok iyi işler çıkartacak gibi duruyor. şu an piyasadan direkt örnek veremiyorum. İşlemciler, çok yeni ve bir iki ay içerisinde yaygınlaşacak gibi görünüyor, gelecekte yeni bir yazıyla amd’nin mobildeki başarılı işlemcilerini de bu yazının devamı olarak belki anlatmaya çalışabilirim.
Gelecekte alacağım bilgisayarın amd olacağını düşünmekle birlikte şu an intel üzerinden ilerlemeye devam etmek istiyorum çünkü piyasada amd işlemci kolay kolay bulunmuyor ve konuyu dallanıp budaklandırdıkça, nereye gideceğini kestiremiyorum.
İşlemci ne kadar güçlü olmalı? En güçlü işlemciye ihtiyacımız var mı? Bu soruya direkt olarak bir alıntıyla cevap vermek istiyorum. ”Bilgisayar konusunda bilgili çoğu insan bile orta seviye bir işlemci ya da 2-3 sene öncesinin bir işlemcisi ile güncel üst seviye bir işlemci arasında adını koyamasa bile "dağlar" kadar fark olduğunu düşünür. Bu, bilgisayar dünyasına özgü bir akıl tutulmasıdır. Kesinlikle teknik anlamda da, kullanım tecrübesi anlamında da aralarında uçurumlar yoktur. Daha çok algınızla oynama ve tüketmeye yönlendirme vardır.””
Umarım, bu cevap bilgisayarı günlük işlerde kullanmak isteyen, taşınabilirlik isteyen ama “i7-i9 işlemci alayım, almışken iyisi olsun, uzun süre kullanacağım” diye düşünen insanları, biraz yüksek performanslı bir bilgisayar almaktan vazgeçirir. Ek olarak yüksek performans, daha fazla ısınma ve daha fazla güç tüketimi anlamına gelmektedir, yani taşınabilirliği de azaltır.
Daha serin bir bilgisayar için ihtiyacınız olmayan bir işlemciyi almamanız için ekstra olarak ne yazsam bilemedim. Bu nedenle, kendi bilgisayarımın şu anki işlemci durumunu yazayım, belki biraz daha orta dereceli işlemcilere ısınırsınız. Şu an işlemci kullanımım 11% 17% arasında değişiklik gösteriyor, bilgisayarımda discord, Skype, microsoft word, internet explorer, google chrome, spotify uygulamaları açık.
Son olarak bir alıntı daha yapayım ki içinizde yüksek performanslı ihtiyacınız olmayan bilgisayarı almak isteyen kaldıysa son darbemi de vurmuş olayım. İşlem gücü gerektiren uygulamalarda (Profesyonel olarak bilgisayarı ) kullanacaksanız; "İşlem gücü gerektiren uygulamalar hangisi?" sorusu kafanızda oluştuysa, siz bu sınıfta değilsiniz demektir. Bu tip uygulamaları kullananlar zaten saatlerce bir "render"ın bitmesini beklemeye alışık oldukları için güçlü işlemcilere ihtiyaç duyduklarını bilirler.
İşlemci takıları.
İntel mobil tarafta bilmemiz gereken üç işlemci takısı kullanıyor. Y, u, h. “bundan daha fazla kullanıyor ama daha fazla karmaşıklaşmaması için detaylandırmak istemiyorum. İşlemci takılarını hemen model sonunda bulmak mümkün. Örnek olarak Intel® Core™ i3-10110Y, Intel® Core™ i5-10300H. Birinci işlemcimizin takısı y, ikinci işlemcimizin takısı ise h.
Y: Bu işlemciler alınmasını tavsiye etmediğim, eskiden aslında atom olarak bilinen işlemciler. Güç tüketimleri aşırı düşük ancak performansları da istemeyeceğimiz kadar düşük. Alan birkaç kişi tanıyorum, memnun olan kimse tanımıyorum diyerek bu takıya sahip işlemcileri burada sonlandırıyorum.
U: ultrabook işlemcisi olarak bilinir. Güç tüketimleri y işlemcilere göre iki üç kat fazla olmakla birlikte (15 w) taşınabilir bilgisayarlarda kullanılan en yaygın işlemciler, u takısına sahip işlemcilerdir. Pili uzun ömürlü ve taşınabilirlik konusunda çoğunlukla bizi memnun edecek işlemciler bu sınıfa ait işlemcilerdir.
H: performansı u işlemcilere göre çok daha fazla yüksek ve güç tüketimi de aynı oranda yüksek olan işlemciler. Bu işlemciler genel olarak oyun bilgisayarlarında kullanılır. U işlemcilere göre tüketimi 3 kat daha fazladır 45w. çok düz bir hesap yaparsak, u işlemcilere göre pil ömürleri üç kat daha azdır ve bundan bir çıkarım yapmak gerekirse çok fazla taşımayacağımız, pil ömrünün daha az önemli olduğu bir bilgisayar almak istiyorsak h takılı işlemcileri almakta hiçbir sakınca yoktur. Maksimum bir rakam vermek gerekirse pil kullanımı 5 saati geçen h işlemciye sahip bir bilgisayar olacağını düşünmüyorum. H işlemcili bilgisayarlar ortalama 2 ile 4 saat arası pilde kullanım süresi elde edebileceğiniz bilgisayarlardır. Özetle, taşımaya daha az uygun ve daha performanslı olmaları bu işlemcinin genel özelliği diyebiliriz.
Şimdi ise işlemcinin genelde herkes tarafından bilinen performans sınıflandırmasından biraz bahsedip işlemci meselesini bitireyim.
Core i3, core i5, core i7, core i9
İşlemcinin takılarından sonraki performans kriterimiz olan rakamlar i7 i9 yüksek performans, i5 orta ve i3 biraz daha düşük performans verecek işlemci manasına gelmektedir. İ7 ve i9 işlemcisini kullanması gereken insanlar kendilerini ve ihtiyaçlarını biliyorlardır ve bu yazıya bakacaklarını düşünmüyorum. Şu ana kadar yüksek performanslı işlemciyi gerçekten kullanmayacaksanız, gereksizdir bilgisini o kadar vurguladım ki yazıdan sıkılmamanız için daha fazla değinmiyorum.
Yazıyı okuduktan sonra aklınızda 2 şey kalmasını istesem birincisi gereksiz performansa para vermeyin, hem bilgisayarınız, hem cebiniz fazladan ısınmasın. Diğer en önemli noktayı da ilerde okuyacaksınız eğer yazının devamını okumaya katlanabilirseniz.
Core i5: Bence sıradan bir kullanıcı için ideal işlemci budur. Performans isterseniz h takılı taşınabilir özelliği daha az ama işlemci konusunda sizi üzmeyecek bir işlemci, taşınabilir bir bilgisayar istemeniz durumunda ise u takılı olan işlemcili bir bilgisayarı alıp mutlu mesut yaşayabilirsiniz.
Core i3: bütçe konusunda bazı sıkıntılarınız varsa bu işlemciler işinizi görecektir. İşlemciler günlük işlerinizi çok rahat yapabilecek düzeye çoktan ulaştı.
Bu bölümü istediğim kadar detaylandıramadığımı düşünüyorum, ancak istediğim kadar detay verirsem de yazı okunulamayacak kadar uzayacak. daha detaylı bilgi isteyenler birkaç google aramasıyla bu detaylara ulaşabilir diye düşünüyorum.
Disk:
Bu bölümü çok kısa tutacağım, bilgisayarda şu anda genel olarak kullanılan iki tür depolama birimi var. ssd ve hdd. Size vereceğim en net öneri ise şu geldiğimiz 2020 yılında ssd olmayan bir bilgisayar almamanız. İşlemciden sonuna kadar kısın, gerekirse erteleyin bilgisayar alımını ama ssd’siz bilgisayar almayın.
En kötü durumda 120GB SSD’niz olsun, ileride harici disk alırsınız. Daha detaylı bilgi isteyen SSD hakkında herşey Bağlantısını inceleyebilir.
Söyleyeceğim ikinci ve unutulmaması gereken şey ise ssd mevzusuydu. sonraki bölüme geçmeden belirteyim herşeyi unutun ama işlemciler konusundaki tavsiyemi ve ssd konusundaki tavsiyemi unutmayın derim.
Ekran kartı:
Oyun bilgisayarı almayacağımızı varsayıyorum, harici ekran kartı olmasının bize katacağı gerçekten çok az şey var. O yüzden bilgisayarınızda harici ekran kartı olmamasını bir sorun olarak görmemeniz, hatta ekran kartı varsa da en düşük ekran kartı modellini tercih etmenizi öneriyorum. Düşük ekran kartı modeli almışken düşük çözünürlük de almamak olmaz tabii. Düşük ekran çözünürlüğü demek çok daha uzun dayanan pil ömrü ve daha kötü bir görüntü anlamına geliyor. Görselliğe önem vermeniz gereken durum varsa yapabileceğim bir şey yok tabii. Ekran çözünürlüğünü yüksek mi düşük mü almak istediğinize karar verdiyseniz, Kaldığımız yerden ekran kartlarına devam edelim.
Nvidia ekran kartının modelinin son 2 rakamına bakarak ekran kartının hangi performans grubunda yer aldığını tespit edebilirsiniz. 10 20 30 40 düşük, 50 60 orta, 70 80 yüksek. “Fiyatları aşırı yüksek, bu bilgisayara araba alınır” dediğiniz bilgisayarların çoğu ekran kartları yüzünden astronomik fiyatlara çıkmaktadır. örnek birkaç ekran kartı modeli: NVIDIA GeForce GTX 860M, NVIDIA GeForce GTX 980M, NVIDIA GeForce GTX 1650, NVIDIA GeForce GTX 1080. Ekran kartlarında son iki rakamdan önce yer alan 9, 10, 20 gibi rakamlar, ekran kartının neslini belirtmektedir ve sayının yükselmesi modelin yeniliğini ifade eder.
Ekran kartıyla ilgili daha fazla detay vermek istemediğime göre bir sonraki adım olan bilgisayar boyutuna geçebiliriz.
Bilgisayar boyutları.
Alacağımız bilgisayara karar verirken seçmemiz gereken en önemli şeylerden birisi alacağımız bilgisayarın boyutunu seçmektir. Çok çeşitli boyutlarda notebooklar olmakla birlikte 15.6, 17 ve 13 inch en çok kullanılan bilgisayar boyutlarıdır. Bu aşamada bilgisayarın taşınabilirliği ve fiyatına göre tercih yapmamız gerekiyor. Eğer taşınabilirlik sizin için en önemli kriterse 13 inch, pek fazla önemli değilse 15.6 inch bilgisayara yönelmeniz doğru olacaktır. 17 inch bilgisayarlar genelde oyun amaçlı üretildiğinden detayına inmemize gerek duymuyorum, taşıması zor, işlem gücü yüksek, pili çabuk biten bilgisayar topluluğu diyerek özetlemiş olayım.
15.6 inch bilgisayarlar:
- Klavyesi 13 inch bilgisayarlara göre daha büyük olacaktır
- Genellikle İşlemciyi soğutmak için daha fazla alan vardır, işlemci daha serin çalışır ve daha uzun süre boyunca yüksek performans gösterebilir.
- Fiyat olarak her zaman 13 inch bilgisayarlara göre ucuzdur.
- Çoğu 15.6 bilgisayarlarda ram ve depolama sürücüsünü güncelleyebilirsiniz.
13 inch bilgisayarlar:
- Hafif ve küçük olduğundan taşıması oldukça kolaydır.
- Genelde premium segment ürünler olduğu için fiyatları aynı özellikleri taşıyan 15.6 inch bir bilgisayara göre pahalıdır.
- Premium segment olsalar bile aynı işlemci 15.6 inch bilgisayarda daha iyi performans göstermektedir. Yine de endişelenmeyin, İşlemci kullanımımı ve açık uygulamaları yukarıda yazmıştım, elimdeki bilgisayar 13 inch ve i5 u işlemcili bir model.
- Çoğunlukla pil ömürleri oldukça uzundur.
Ram:
2020 yılına geldik, minimum 8 gb önerimdir, 16 gb de alsanız tadından yenmez, 4 gb ??? 2020 yılı diyorum 4 gb ram mı kaldı? Fiyat konusunda sıkıntılarınız var ise, yükseltilebilir bir 15.6 inch bilgisayar alıp ileride yükseltirsiniz, bu seçenek de olumlu.
Ufak bir bilgisayar incelemesi
Rastgele seçtiğim bir bilgisayarı yorumlayıp genel tavsiyelerimi verip yazımı sonlandıracağım.
- İşlemci Intel Core i7 performanslı bir bilgisayar bizi bekliyor.
- İşlemci Modeli i7-9750H 2.60GHz Turbo 4.50GHz 12MB takısı h, yani muhtemelen 45w güç tüketen, performansı yüksek ama pil canavarı bir makine var karşımızda.
- Sistem Belleği (Gb) 8 Gb. Eh işte minimumu karşılıyor.
- Sabit Disk 1 Tb sabit disk dediği hdd yani eski teknoloji olan asla önermediğimiz.
- Sabit Disk Hızı 5400rpm disk hızı verdiğine göre bu bir ssd değil.
- SSD Slotu M.2
- SSD 256 Gb bu da demek oluyor ki hem ssd, hem hdd olan bir bilgisayar. oyun bilgisayarlarında sıklıkla karşımıza çıkan bir yapı. Hddler daha ucuz olduğu için oyun depolama alanı olarak kullanılıyor.
- Grafik İşlemcisi GeForce GTX1650 “50 ile bittiği için ortalama bir ekran kartı diyebiliriz. Oyun bilgisayarı olarak kullanılabilecek bir ekran kartı. Ancak ortalama bir ekran kartı da bilgisayarımda olsun demeyin, can yakar. Olabildiğince alt model seçin ki ekran kartına para vermiş olmayın.
- Ekran Boyutu 15.6 inc taşıması biraz daha kolay bir oyun bilgisayarı.
- Dokunmatik Ekran Yok. Genelde dokunmatik ekran olmamasını tercih ediyorum bireysel olarak, eskiden kalma bir düşmanlığım var.
- Ekran Çözünürlük 1920 x 1080 fhd çözünürlük, bunun üstünde olmasa iyi olurdu zaten.
Bu bilgisayarı alsanız evet kullanabilirsiniz günlük işler için, ama neden ihtiyacınız olmayan bir ekran kartına, işlemciye ve hddye 7800 tl para veresiniz? Taşıması da ağır olur hem. İyisi mi siz bu ağır, pili az giden, ekran kartı bir işimize yaramayacak bilgisayar yerine kendi ihtiyaçlarınızı düşünerek farklı bir bilgisayar alın.
Genel tavsiyelerim:
- Bütçeyi belirlediniz, bilgisayarları da seçtiniz şimdi ne yapmalısınız?
- Alacağınız modellerin incelemelerini bulmaya ve onları dinlemeye çalışın. Googleye bilgisayar modelini yazarak başka kullanıcıların o bilgisayar modeliyle problem yaşayıp yaşamadığına dair bilgi edinmeye çalışın.
- Alacağınız markanın kronik sorunları var mı, bilgisayarın teknik servisi hakkında internette neler yazıyor okuyun.
- Bilgisayara dokunmaya çalışın. İnternette özelliklerini ne kadar beğensek de dokusu hoşumuza gitmeyecek bir bilgisayar almak istemeyiz.
Şimdilik benden bu kadar, son olarak 8 9 yıl önce bilgisayarlar hakkında okuma yaptığım, şu an yazım içerisinde alıntısını kullandığım ve sizin de faydalanabileceğiniz bir siteyi de yazımın altına bırakıp yazımı bitiriyorum.