Toplam Okunma 0
Merhaba sevgili okuyucular. Uzun zamandır hiç istemeden sizlerden uzak kaldım. Bazı sağlık sıkıntıları yüzünden bilgisayarda çalışamadım. Neyse ki artık yavaş yavaş normal yaşantıma geri dönüyorum. Bu yazıya Nisan ayında başlamıştım; ama tamamlayamamıştım. İlginizi çeken bir yazı olması dileğiyle…
Bu yazıda sizlere, benime ilgimi epeye çeken, görme yetersizliği olan kişiler için geliştirilmiş bir teknolojik araçtan bahsetmek istiyorum. Natıonal Federatıon of the Blind’ın (NFB) mart ayında, State College’da düzenlenen bölgesel toplantısında konuklarımız vardı. Konuklarımız Pennsylvania Devlet Üniversitesi, İnsan Bilgisayar Etkileşimi Merkezi’nden bir gurup araştırmacıydı, bize bir sunum yaptılar. Bu araştırma grubu görme simülasyonu üzerinde çalışıyor. “Görme simülasyonu da ne ola ki?” diyenlere kendimin de anladığı basit bir tarif yapmak gerekirse; Yıllardır zaten kameralar aracılığıyla görüntüleme yapılıyor; ama bu görmek olmuyor. Kameraların yaptığı görüntülemenin görmek olabilmesi için, gören cihazın ne gördüğünü anlaması gerekiyor, bu aşamada da işe yapay zekâ çalışmaları giriyor ki ben o kısma hiç hakim değilim. Nerde kalmıştık? Bu araştırma ekibinin bizimle iletişime geçme nedenleri, görme engellilerin özellikle alışveriş yaparken kullanabilecekleri bir araç prototipi geliştirmek istiyor olmaları. Aslında farklı bir araç mı geliştirmek istiyorlar yoksa Google Glass için, Android temelli bir yazılım mı tam anlamadım dersem doğru olur. Amaçları önce bir şey geliştirip sonra görmeyenlere nasıl uydururuz bunu değil de, baştan görmeyenlerle birlikte çalışarak, gerçekten işe yarayacak bir şeyler ortaya çıkartmak. Bu bakış açısını takdirle karşılıyorum; aksi durumda ne kadar yatırım yapılıp, ortaya ne kadar kullanışsız ürünlerin çıktığının örneklerini bizler kendi ülkemizden de biliyoruz.
Sunumda şimdiye kadar geliştirilmiş farklı araçlardan bahsedildi, bu araçlardan özellikle bir tanesi benim ilgimi çekti. Aracın adı OrCam.
Nasıl bir şeymiş peki bu OrCam?
Web sayfasındaki sloganları “OrCam-See for Your-self”, yani OrCam kendin için gör şeklinde çevirebiliriz. Benim anladığım kadarıyla OrCam bir gözlük çerçevesi içine gömülen bir kamera, kameraya ince bir kabloyla bağlanmış olan, cebinizde taşıyabileceğiniz büyüklükte bir bilgisayarcık (işlemci) ve aynı Google Glass’da olduğu gibi, gözlük çerçevesinin sapına gömülü, suratınızdaki kemikleri titreştirerek duymanızı sağlayan bir sistemden oluşuyor. OrCam kendi gözlük çerçevenize takılabiliyor. Ayrıca kemikleri titreştirerek verilen işitsel geribildirimin çoğu işitme cihazıyla uyumlu olduğu yazıyor.
Acaba bu gören gözlük ne yapıyormuş?
İlk ve deneme sürümü olan OrCam; gerçek zamanlı bir şekilde yazıları okuyabiliyormuş, trafik lambalarının hangi renkte yanmakta olduğunu söylüyormuş, markete gittiğinizde raftaki eşyaların ne olduğunu söylüyor ve üzerlerindeki yazıları da okuyabiliyormuş. Cihaz nesneleri tanımak için kullanıldığı gibi, bulmak için de kullanılabiliyormuş. Bazı nesneler zaten cihazın içinde tanımlı geliyormuş; ama kullanıcı farklı nesneleri de OrCam’a öğretebiliyormuş. Bu öğretme olayında benim en çok ilgimi çeken şey yüzleri öğretme olayı, yani siz kameraya bu benim annem diyorsunuz, kamera bir daha annenizi görünce size söylüyor. Ama bu özelliğin şu andaki sürümde olup olmadığından emin değilim; zira web sayfalarında “yüz tanıma” özelliğini gelecek nesil OrCam’ın bir özelliği olarak duyuruyorlar.
Peki, bu akıllı gözlük nereden anlıyor neyi okuması gerektiğini?
Cihaz kullanıcın işaret parmağının ucunu imleç olarak kullanıyor. Kullanıcı elini sayfanın başına koyuyor ve OrCam başlıyor okumaya. Ya da kullanıcı işaret parmağıyla trafik lambasını işaret ediyor ve Orcam ışığın ne renk olduğunu söylüyor.
OrCam’ı üreten şirket İsrailli bir bilim adamı (Amnon Shashua), tarafından 2010 yılında kurulmuş. İlk sürüm OrCamlar tükenmiş. Şirket şu anda yeni çıkacak OrCam için talep listesi oluşturuyor. OrCam sadece Amerika’da satılıyor ve sadece İngilizce dilinde üretiliyor. Şirket ilerleyen zamanlarda farklı dil seçeneklerinin de ekleneceğini söylüyor. Yeni sürüm 3500 dolardan piyasaya sürülecek ve cihaz şu anda hiçbir sağlık sigortası tarafından karşılanmıyor.
Gelecek sürümde neler eklenecek?
Gelecek sürümde yüz tanıma özelliği, hangi otobüsün geldiğini söyleme özelliği, mekânları ve renkleri tanıma gibi pek çok farklı özellik OrCam’a eklenecekmiş. İnternet sayfalarında “Odaya girdiğinizde orada kimlerin olduğunu kolayca tanıyabildiğinizi hayale edin.” diyorlar. Kulağa heyecan verici geliyor değil mi?
Bu cihaz şu andaki özellikleriyle az gören bireylerin daha çok işine yarayacak gibi görünüyor; çünkü trafik lambasını işaret edebilmek için lambanın nerede olduğunu görmek gerekiyor. Belki ilerleyen zamanlarda hiç görmeyenlerin ya da çok az görebilenlerin kullanabileceği bir sistem geliştirebilirler. Belki de birileri geliştirdi bile, takip etmek lazım…
Kaynaklar
http://www.OrCam.com/
https://www.youtube.com/user/OrcamTechnologies