Yukarıdaki başlıktan da anlaşılacağı üzere yapacağımız anlatıma körcül tarif adını verdik. Bu kavramı tanımlamak gerekirse, körcül tarif, kör bir kişinin başlangıç noktasından varmak istediği yere kadar yolculuğu sırasında faydalanabileceği dönemeç, kasis, eyim, merdiven, zemin farkı, ses, şehir mobilyası gibi işaretleri baz alarak yapılan güzergah tarifidir. Bastonla bir yerden bir yere giderken tüm bu işaretler nerede olduğumuzun anlaşılması ve yönümüzün tayini açısından önem kazanır. Bu nedenle görmeyen birine bir noktayı tarif ederken, mavi boyalı binayı geçip, üzerinde … mağzası yazan tabeladan sonra sağa dön gibi görsel bir anlatım yapmak yerine, kaldırımdaki ikinci kasisten sonra yolun karşısına geç, yolun sağını takip ederken önüne elbise askıları gelecek. Bu askılardan sonraki sokaktan sağa dön gibi körsel ipuçlarını vermek daha yararlı olacaktır. Bir körcül tarif hazırlamaktaki en temel amaç, kişinin yolculuğuna başlamadan önce gideceği güzergahla ilgili kafasında bir harita oluşturmasına yardım etmektir. Bunu doğru biçimde başardığımızda, kör birey etrafından çok fazla yardım almaya ihtiyaç duymadan gideceği yere ulaşacaktır.

Sizler de çevrenizde çok bilinen, lokanta, tiyatro, sinema, alışveriş merkezi, dernek, kitabevi gibi yerleri körcül tarif edip bize göndermek isterseniz, biz bu tarifi sitemizde yayınlayarak daha geniş bir havuzun oluşmasına kattkıda bulunmaktan mutluluk duyacağız. Böyle bir tarif yaparken aşağıdaki noktalara dikkat etmeliyiz.

Tarifimiz mümkünse 3 bölümden oluşmalıdır: açık adres, buraya nasıl gelinir, ve körcül tarif.

Açık adres:

istiklal caddesi gibi bir cadde veya meydanı değil de kesin bir mekanı tarif ediyorsak, tarifimizin hemen başında açık posta adresini belirtmeliyiz. Bu biçimde, kişi navigasyon cihazına orayı yazabilir, veya gelişi esnasında sokak veya bina numarasını çevresindekilere sorarak zor durumda kaldığı anda gideceği yere daha kolay ulaşabilir.

Nasıl Gelinir?

Yine körcül tarifimize başlamadan önce oraya en yakın yürüme mesafesine otobüs, tranvay, veya metro gibi toplu taşıma araçlarıyal nasıl gelineceğini anlatmak yararlı olacaktır. Burada çok detaya girmeden, örneğin kadıköyde bir nokta anlatmadan önce kadıköydeki başlangıç durağına hangi otobüslerin geldiğinden bahsetmek yararlı olacaktır.

Körcül Tarif

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi körcül tarife oraya en yakın yürüme mesafesine gelen otobüs veya başka bir toplu taşıma aracından inilen yerden başlamalıyız. Tarifimiz giden güzergahı adım adım kişiye anlatmalıdır. Bu adımlar öncesinde gidilecek güzergahla ilgili genel bir bilgi vermek yararlı olacaktır. “hedefimz yaklaşık 200 metrelik bir yürüyüş mesafesinde bulunuyor. Yol boyunca birçok ağaç ve direkle karşılaşacağız. Ayrıca biraz dik bir rampadan ineceğiz”, gibi genel bir anlatı, kişinin nasıl bir güzergahla karşı karşıya olduğu hakkında bir fikir edinmesini sağlayacaktır.

Sınır imlerinden yararlanarak tarif adımlarını belirleme

Yukarıda da belirttiğimiz üzere körcül tarifimizi maddeler halinde adım adım anlatmalıyız. Her maddeyi güzergah üzerindeki bir sınır imi ya da mihenk noktası oluşturmalıdır. Bu sınır imleri, bir sokak dönemeci, bir merdiven başlangıcı veya bitişi, bir trafik ışığı, farklı bir biçimde hissedilen bir yol zemini, veya bir kaldırım bitişi olabilir. Yani belirtilen sınır imini kör kişi, bastonu, ayağı veya kulağıyla bir biçimde anlayabilmelidir. Kişiye bir adımı anlatırken, 200 metre sonra sağa dön gibi göreceli mesafeler kullanmak yerine, bu dönüşü adım adım şöyle anlatabiliriz.

  1. Otobüsten indikten sonra otobüsün gittiği yönde sesli trafik ışıklarını dyuncaya kadar yürü.
  2. Bu ışıklardan sonra 50 60 metre daha ilerlediğinde kaldırım zemininin tırtıklı değil kaygan bir beton zemin haline geldiğini hissedeceksin.
  3. Bunu hissettikten sonraki ilk sağa dön.

 

Görüldüğü gibi tarifimizi belirgin ipuçlarına göre maddelere haline getiriyoruz. Bu biçimde kişinin tam olarak nereden sağa döneceğini, veya nereden yolun karşısına geçmesi gerektiğini ona anlatmış oluyoruz.

Başlangıç ve bitiş noktalarının belirtilmesi

Bu tür maddeleri hazırlarken, mesafenin başlangıç ve bitiş noktası kesin olarak belirtilmelidir. “içeri girdikten sonra merdivenlere kadar yürü. Kaldırımdaki ilk sokak arasına kadar devam et. Trafik ışıklarını duyuncaya kadar yürü” gibi mutlaka kişinin gideceği mesafenin nerede başlayıp nerede bittiğini anlaması yararlı olacaktır.

Yalnızca Metrik Mesafe bilgisinden kaçınma

 

Bu anlatımlar sırasında yürüme mesafesini meter olarak vermek, genellikle çok göreceli olduğundan tercih edilmemelidir. Ancak yukarıdaki örnekte de göreceğiniz üzere, eğer mesafe biraz uzunsa, kişiye bir fikir vermek açısından 200 metre gibi ortalama bir mesafe vermek, kişinin kendini ona göre hazırlamasına yardımcı olabilir. Ancak bu tür mesafe ipuçları yalnızca başka bir sınır imine giderken, yardımcı bilgi olarak kullanılmalıdır. Tek başına bir anlam ifade etmemektedir.

 

Çizgisel tarif ve gereğinde saat yönü

Kişiye dönüşleri tarif ederken, elden geldiğince çizgisel bir tarif yapmak yararlı olacaktır. Yani “sağ taraftaki kaldırım kenarını takip et, kenar bittiğinde sağa dön” tarzı tarifler daha kesin ve net sonuçlar vereceğinden yararlı olmaktadır. Ancak kişi taksim meydanı gibi bir meydana geldiyse, bu tür noktalarda kişiye tam sol veya tam sağ gibi ipuçları verilemeiyorsa, tarifte saat yönlerinin kullanılması faydalı olacaktır. Kişinin hafif sağ çapraza gitmesini istiyorsak “saat 2 yönünde tranvay yolunu buluncaya kadar yürü” tarzı bir anlatım yararlı olabilir.

 

Önce sınır imleri sonra yardımcı bilgiler

 

Tariflerimizi elden geldiğince açık, kısa ve anlaşılır cümlelerle yapmamız yararlı olacaktır. Bir adımı anlatırken, önce kişinin nerden nereye yürümesi gerektiğini belirtmeliyiz. Ardından bu yol üzerinde kişiyi uyaracağımız bir şey varsa aynı madde içinde belirtebiliriz. “kaldırımdaki sol tarafta bulunan mantarlara dikkat edelim ve elden geldiğince çok sola yanaşmayalım” gibi yardımcı bilgileri önce temel mesafe anlatımını yaptıktan sonra verebiliriz.

 

Yeni körcül tariflerinizi bekliyoruz.