Erişilebilirlik kavramı, başta engelliler olmak üzere birçok farklı kesim için önem taşımaktadır. Nitekim ülkemizin taraf olduğu BM Engelli Hakları Sözleşmesi’nde, erişilebilirlik kavramı geniş bir yer bulmuştur. Ayrıca 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’da, erişilebilirliğe ilişkin tanım ve hükümler yer almaktadır. Bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşlarının umuma açık yapılar, toplu taşıma araçları gibi farklı alanları içerecek şekilde erişilebilirliği sağlaması gerekmektedir.

Buna karşın erişilebilirlik standartlarının yerine getirilmesi için kanunda öngörülen süreler sürekli bir biçimde uzatılmıştır. Bu sürenin tekrar ertelenmesi için yapılan son düzenlemeyse Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Gelinen noktada, erişilebilirlik standartlarını ihlal eden kurum ve kuruluşlara yönelik hukuki mekanizmaların işletilmesinin önü açılmıştır. Bu doğrultuda İstanbul Barosu Engelli Hakları Merkezi rehberliğinde Engelsiz Erişim Derneği, EGED İstanbul Temsilciliği ve Türkiye Ortopedik Engelliler Federasyonu’nun katkılarıyla ilk etapta, İstanbul genelinde toplu taşıma araçlarında ve istasyonlarında yaşanan erişilebilirlik sorunlarının çözümü için bir çalışma yapılmasına karar verilmiştir. Bu bağlamda İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde hizmet veren otobüs, metrobüs, metro, tramvay, vapur, deniz otobüsü,  Devlet Demir Yolları (TCDDY) bünyesinde hizmet veren Marmaray ve Hızlı Tren, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bünyesinde hizmet veren şehirlerarası otobüslerde yaşanan erişilebilirlik ihlallerinin üzerine gidilmesi hedeflenmektedir.

Projenin hayata geçirilmesi ve ortaya çıkacak sonuçlarla birlikte, kurumların çözüm bekleyen erişilebilirlik problemleri karşısında kayıtsız kalmalarının önüne geçmek, kurum ve kuruluşların hukuki mekanizmalar işletilerek harekete geçmelerini sağlamak amaçlanmaktadır. Bu kapsamda matbu bir şikâyet dilekçesi ile İBB Çözüm Merkezi ve CİMER platformları üzerinden şikayet oluşturmak için başvuru kılavuzları hazırlanmıştır. Bu adımda sonuç alınamaması halinde hukuki sürecin devam etmesi için Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na başvurulacaktır. Ayrıca belirtmek gerekir ki projenin sürekliliği ve farklı alanlardaki erişilebilirlik ihlallerine temas etmek amacıyla 2 aylık periyotlarla yeni çalışmaların yapılması planlanmıştır.

Siz de İstanbul genelinde toplu taşıma araçlarında ve istasyonlarında karşılaştığınız erişilebilirlik sorunlarını, aşağıda yer alan matbu şikâyet dilekçesini kendinize göre uyarladıktan sonra başvuru kılavuzlarındaki yönergeleri takip ederek şikâyet oluşturabilir, böylelikle projeye katkıda bulunabilirsiniz. Ayrıca başvuru yaptıktan sonra başvuru konusunu, adınızı, soyadınızı, başvuru tarihini ve sayısını, hangi yöntemi kullanarak başvuru yaptığınızı içeren bilgileri bize mail@engelsizerisim.com adresi üzerinden ileterek istatistik oluşturmamızı sağlayabilirsiniz.

Matbu Şikayet Dilekçesi

Tarih: …

Konu: : ERİŞİLEBİLİRLİK TALEBİ

 

Bilindiği üzere, 5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanun, umuma açık hizmet veren her türlü yapılar ve açık alanlar ile toplu taşıma araçlarının erişilebilirlik standartlarına uygun olmasını zorunlu kılmaktadır. Anayasa Mahkemesi 19.09.2023 tarihli ve 2023/115 nolu kararıyla, , devletin engellilerin toplum hayatına uyumlarını sağlayıcı tedbirlerin alınmasına ilişkin pozitif yükümlülüğünü vurgulayarak, ilgili kanunun ertelenmesine ilişkin hükmü iptal etmiştir. Dolayısıyla erişilebilirliğe ilişkin tüm kanuni yükümlülükler yürürlüktedir.

 İstanbul ili sınırları içerisinde karşı karşıya kaldığım ve aşağıda detaylarını paylaştığım erişilebilirlik sorununun tespitini ve neticesinde  giderilmesini, konuya ilişkin tarafımın bilgilendirilmesini  talep ederim. Talebin bir aylık yasal süre içerisinde giderilmemesi durumunda TİHEK başta olmak üzere hukuki, cezai ve idari tüm yolları saklı tuttuğumu ve kullanacağımı da önemle ifade ederim.

 

Muhatap: (Buraya sorunu tespit ettiğiniz toplu taşıma aracını veya istasyonunu yazınız.

Adres/Pilaka: (Buraya aracın kapı numarasını veya plakasını, istasyonsa istasyonun adını yazınız)

    Erişilebilirlik Standartına Aykırı Durum: (Buraya sorunun ne olduğunu kısaca özetleyiniz.

 

Başvurucu: (buraya isminizi ve TC kimlik Nonuzu yazınız.))

Adres: (Buraya adresinizi yazınız)

İletişim Bilgileri: (telefon numaranızı ve e-postanızı ekleyebilirsiniz.)

 

Tarih ve İmza

CİMER Üzerinden Şikayet Oluşturma Yönergesi

1-Öncelikle https://cimer.gov.tr sayfasını açıyoruz.

2- E-Devlet ile başvuru yap bağlantısını etkinleştirip TC kimlik numaramızı ve şifremizi yazarak giriş yapıyoruz.

3-Eğer 2 aşamalı doğrulama aktifse talimatları izleyerek giriş işlemlerini tamamlıyoruz.

4- Otomatik olarak yeni başvuru sayfası açılacak. Burada başvuru türü olarak şikayeti işaretledikten sonra diğer form alanlarını kontrol ederek ileri butonuna tıklıyoruz.

5-Bu aşamada başvuru içeriğimizi oluşturacak bilgi ve belgeleri düzenledikten sonra ileri butonuna basıyoruz.

6-Başvuru ön izleme adımında başvuruyu göndermek istediğimiz kamu kurumunu seçip önceki adımlarda doldurduğumuz bilgileri kontrol ediyoruz. Devamında yasal bilgilendirmeyi okudum kutucuğunu işaretleyerek başvuruyu tamamla butonuna tıklıyoruz.

7-Başvurumuzun güncel durumunu takip etmek için Başvurularım sayfasını kullanabiliriz.

Çözüm Merkezi Üzerinden Şikayet Oluşturma Yönergesi

1-Öncelikle https://cozummerkezi.ibb.istanbul/application/cozummerkezi sayfasına girelim.

2- Giriş yap bağlantısını etkinleştirip TC kimlik numaramızı ve şifremizi yazarak giriş yapalım.

3-Eğer üyeliğimiz yoksa Üye Ol bağlantısına tıklayarak bireysel üyelik formunu doldurarak üye olalım.

4- Başvuru yap bağlantısına girelim. Açılan sayfada karşımıza bir form çıkacak. Bu formda kişisel bilgilerimiz zaten yazılmış olarak önümüze gelecek. Formdaki tüm yazım alanlarını doldurarak başvurumuzu tamamlayalım.

5-Başvurumuzu tamamladıktan sonra mail adresimize ya da cep telefonumuza bir kayıt numarası ve güvenlik kodu gelecek. Başvurumuzun sonucu hakkında bilgi almak için başvuru sorgula bağlantısına girip kayıt numarasını ve güvenlik kodunu yazarak başvurumuzun durumu hakkında bilgi edinebiliriz.