Bilirsiniz bir görmeyenin en temel sorunlarından biri renkleri tanıyamaması nedeniyle karşılaştığı sorunlardır. Yalnız yaşayan bir kör açık ve koyu renkleri ayırt edemediği için çamaşır makinesine bir şeyler atarken istenmeyen sorunlarla karşılaşabilir. Giyinirken renk uyumunu yakalamak gibi birçok problem hep yanı başımızdadır. İşte renk tanıyıcılar bu soruna bir nebze olsun çözüm getiren aletler olarak nitelenebilir.

           Bir renk tanıyıcıyla üzerine tuttuğunuz her cismin rengini öğrenmeniz mümkün. Ancak bu aletlerin ana renklerde daha başarılı olduğunu da hemen vurgulamak gerek.

Bu aletler nasıl çalışır? Renk tanıyıcıların küçük bir gözü andıran deliği bulunmaktadır. Bu kısım rengi öğrenilecek cismin üzerine ışık almayacak şekilde kapatılır ve bu cismin rengi sesli olarak duyulur. Renk tanıyıcılar cismin üstüne kırmızı, mavi ve yeşil ışık gönderir ve cisimden gelen tonlamaya göre o cismin rengi ortaya çıkar. Tüm renklerin değişik tonlarda karışmış bu 3 renkten oluştuğu esasına göre bu aletler çalışmaktadır. Bilindiği gibi bir cisim ışığı tamamen emiyorsa, siyah renkte, tamamen yansıtıyorsa da beyaz renktedir. Cismin ışığın ne kadarını emip ne kadarını yansıttığına göre de o cismin rengi ortaya çıkacaktır.

Ne tür renk tanıyıcılar bulunmaktadır? Dünyada birçok renk tanıyıcı türü bulunmakla beraber biz size 2 türden özellikle bahsetmek istiyoruz.

İlk bahsetmek istediğimiz renk tanıyıcının dili Türkçedir. Tüm renkler Türkçe olarak seslendirilir. Bu renk tanıyıcı ülkemizde Braille teknik firması tarafından tüketicilere ulaştırılmaktadır. Daha ayrıntılı bilgi için www.brailleteknik.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Bu renk tanıyıcının cisimlerine üzerine tutulan küçük, yuvarlak bir deliği bulunmaktadır. Alet cismin üzerine tutulduktan sonra üzerinde bulunan bir düğmeye basıldığında cismin rengi söylenecektir. Bu tanıyıcının diğer bir özelliği de ışık algılamasıdır. Aletin üzerinde bulunan bir başka düğmeye basılı tutulduğunda ortamdaki ışık miktarının artması ya da azalmasına göre incelip kalınlaşan bir ses çıkmaktadır. Bu tanıyıcının renk tanımadaki doğruluk oranı ise orta derecededir. Yani ana renklerde %100’lük bir doğruluk elde edilirken, ara renklerde cismin daha çok yakın olduğu renk söylenmektedir. Füme rengi, Petrol yeşili gibi benzeri renkler tanınamamaktadır. Ayrıca bu tanıyıcı bir rengin 5 tonunu size söyleyebilmektedir bu tonlar: Çok açık, açık, rengin kendisi, koyı ya da çok koyu şeklindedir. Yani eğer bir cismin rengi maviyse, rengin tonuna göre bu cisim “çok açık mavi, açık mavi, mavi, koyu mavi ve çok koyu mavi” şeklinde tanınacaktır. Eğer bir cismin rengi bir rengi andırıyorsa “mavimsi yeşilimsi” gibi isimlerle de söylenmektedir. Küçük, zarif ve kolay taşınabilir oluşu da bu renk tanıyıcının olumlu özellikleri arasındadır. Tüm olumlu özelliklerine karşılık bu Türkçe renk tanıyıcının fiyatı 450 YTL civarındadır.

Aşağıda tanıtacağımız diğer renk tanıyıcı türünün dilinin İngilizce olmasına karşılık fiyatı Türkçe’ siyle kıyaslandığında oldukça düşüktür. İkinci tür renk tanıyıcı İngiltere’ de bulunan Cobolt firması tarafından satılmaktadır. Dili İngilizce olan bu renk tanıyıcının renk tanımadaki doğruluk oranı Türkçe’ siyle aynı durumdadır. Bu tanıyıcıda da bir cismin renginin 5 tonu “very dark, dark, ana renk, light ve very light” şeklinde söylenmektedir. Bilindiği gibi dark ve very dark koyu ya da çok koyu anlamına gelirken, light ve very light açık ve çok açık anlamına gelmektedir. Aynı şekilde eğer cisim bir rengi andırıyorsa (mavimsi) gibi, bunun yerine “gray” kelimesi kullanılmaktadır (gray blue). Bu renk tanıyıcı türünün çalışma şekli biraz farklıdır. Renk tanıyıcının ön kısmında bir yüzünde parmak girecek kadar çukurluk olan plastik bir kapak bulunmaktadır. Öncelikle bu çukurlu yüz üste ve öne gelecek şekilde alet tutulduğunda, aletin sağ tarafında itilip çekilebilen bir mandal görülecektir. Aletin arka tarafında da küçük bir düğme bulunmaktadır. Renk tanıyıcı ilk açılırken, arkadaki düğmeye basılarak mandal ileri doğu itilir ve arkadaki düğmeden el çekilir. Böylelikle renk tanıyıcı kendini kalibre ederek renkleri doğru şekilde algılayabilecek hale gelir. Daha sonra renk tanıyıcıdan uzun bir “bip” sesi çıkar ve bir erkek sesinden “white” kelimesi (beyaz) duyulur. Bu, renk tanıyıcının deliğinin üzerinde bulunan plastik kapağın rengidir. “white” kelimesi duyulduktan sonra ön taraftaki kapak çekilerek çıkarılır ve oval şeklinde bir delik karşınıza çıkar. Bu deliği ışık almayacak şekilde tuttuğunuz cismin rengi otomatik olarak söylenecektir. Eğer oval delik hiçbir yere tutulmuyorsa ve ortamda hiç ışık yoksa tanıyıcıdan “black” kelimesi (siyah), ortamda ışık olması halinde ise tanıyıcıdan kısa kısa bip sinyalleri duyulacaktır. Yani bu renk tanıyıcının da ışık algılama özelliği bulunmaktadır. Renk tanıma işlemi bittikten sonra sağ taraftaki mandal geriye itilir ve plastik kapak oval deliğin üzerine tekrar kapatılır. Yukarıda da söylendiği gibi renk tanıma kalitesi orta düzeydedir. Ancak bu renk tanıyıcı braille teknik firması tarafından satılan Türkçe renk tanıyıcıya oranla biraz daha büyük ve kaba görünümlüdür. Ancak her yere kolayca taşınabilir olduğunun altını çizelim. Bu renk tanıyıcının fiyatı 49 sterlin artı 2,5 sterlin ulaşım masrafıdır. Bu da yaklaşık 120-130 ytl’ye tekabül etmektedir. Ürün kredi kartıyla www.cobolt.co.uk adresinden sipariş edilebilmektedir. Sipariş edilmesinin ardından en geç bir hafta için ürün adresinize gelmektedir ve her hangi bir gümrük masrafı ve işlemi bulunmamaktadır…

 

Engelsiz Erişim Derneği Twitter Zaman Akışı