• Dr. Engin Yılmaz
  • Bilişim
  • 20 Nisan 2020 Pazartesi
  • Toplam Okunma: 42,496

ZOOM KULLANIMINA İLİŞKİN TEMEL  İPUÇLARI

 

DR. Engin YILMAZ

 

Engin_yilmaz@yahoo.com

 

 

İçindekiler

Giriş. 4

Zoom kurulumu ve üyelik etkinleştirmesi 1

Zoom iOS uygulama ekranını tanıyalım.. 1

Zoom Bilgisayar Ekranını Tanıyalım.. 2

İlk toplantımıza katılalım.. 3

iOS Ekranı İçin Toplantımızdaki Kontroller. 3

Bilgisayar Ekranı İçin Toplantımızdaki Kontroller ve Kısayol Tuşları 4

Bilgisayar Toplantı Klavye Kısayolları 5

Q Klavye Kısayol Tuşları 5

F KLAVYE KISA YOL TUŞLARI 7

JAWS For Windows Programına Özel Kısa Yollar. 8

Klavye Kısayollarını görme ve kişiselleştirme. 8

Ekran Paylaşımı 9

Yeni Toplantı Başlatma ve Toplantı Seçenekleri 10

Toplantı Ayarları 10

Katılımcıları yönetme: 12

Sohbet Chat Paneli 13

Canlı Yayın yapma. 14

Toplantı Planlama Schedule. 14

Bilgisayar kullanarak bir toplantı Planlama. 15

iOS kullanarak Bir Toplantı Planlama. 16

Zoom Ayarları 17

iOS Zoom ayarları 17

Profil Ayarları 17

Toplantı Kategorisi Ayarları 18

Sohbet Kategorisi Ayarları 18

Diğer Ayarlar. 19

Bilgisayar Zoom Ayarları 19

General, Genel Ayarlar. 19

Video ve Ses Ayarları 20

Chat Sohbet Ayarları 20

Recording Kayıt ayarları 21

Keyboard Shortcuts Kısa Yol Tuşları 21

Diğer Kategoriler. 22

Web Zoom Ayarları 22

Sonuç. 23

 

 

Giriş

 

Zoom, hem bilgisayar, hem mobil cihazlarda kullanılan ve son dönemlerde popülerliği artan bir sesli ve görüntülü sohbet uygulamasıdır. Özellikle uzaktan eğitim, yüzlerce kişinin katıldığı toplantılar düzenlemek için çözüm sunan ve üstelik erişilebilir bir platformdur. Bu kitapçık , Zoom platformunun hem bilgisayar hem mobil cihazlardaki temel kullanım ipuçlarını vermek amacıyla hazırlanmıştır.

Elinizdeki kitapçığı tam bir zoom yardım belgesi olarak düşünmeyin. Bunun için Zoom yardım dokümanlarını kullanabilirsiniz. Buradaki amaç Zoom uygulamasını bir görme engelli olarak ekran okuyucularınızla en erişilebilir şekilde kullanabilme ipuçlarını derlemektir.

Kitapçık, Windows 10 ve iOS 13 üzerinde çalışan Zoom uygulamaları baz alınarak hazırlanmıştır. İleriki sürümlerde Android ve Mac sürümlerinde farklılıklar varsa, buraya eklenmesi umulmaktadır. Web tarayıcısı olarak da Google Chrome kullanılmıştır.

Temelde Windows ortamında JAWS For Windows 2020 ve iOS için de Voice Over ekran okuyucusu kullanılmıştır. Ancak Windows ortamındaki diğer ekran okuyucularla da programın doğru şekilde çalıştığı bilinmektedir.

Kitapçığımızda zoom kurulum ve ilk üyelik sürecinden başlayarak Toplantılara katılma, toplantı başlatma, toplantı planlama gibi temel ayarların yanında, katılımcıları yönetme, ekran paylaşımı, sohbet ekranı gibi konularda da bilgi bulacaksınız. Canlı yayın başlatma, dosya paylaşımı gibi daha ileri düzey bilgileri de kitapçıkta bulmanız mümkün. Ayrıca Zoom tarafından sağlanan tüm klavye kısa yollarını hem Q hem F klavye düzenlerinde kitapçığımıza koyduk.

Tüm bunlara ek olarak gerek bilgisayar, gerek iOS gerekse web sayfasındaki zoom ayarlarının temellerini de kitapçıkta göreceksiniz.

Anlatımları, bilgisayar ve iOS uygulamasında her kontrolü bizzat deneyerek gerçekleştirdik. Bu süreçte çeşitli geri bildirimlerle beni yönlendiren tüm dostlarıma teşekkür ederim.

Son bir not: Kitapçıkta Zoom halen İngilizce olduğu için bir çok İngilizce cümle ve söz göreceksiniz. Ekran okuyucuların otomatik dil saptaması açık olursa tüm bu farklı dillerdeki bölümlerin kendi dilinde özgün biçimde okunması için dil kodları özellikle gözden geçirilmiştir. O yüzden bu belgeyi otomatik dil saptaması açık halde okumanızı önerebilirim.

O halde vakit kaybetmeden başlayalım mı?

 

 

 

Zoom kurulumu ve üyelik etkinleştirmesi

Zoom platformunun İlk aşaması sisteme üyelik ve uygulamayı edinmektir. Bunun için aşağıdaki adımları izleyebiliriz.

 

  1. Zoom iOS uygulamasını
    https://itunes.apple.com/us/app/id546505307
    Android uygulamasını,
    https://play.google.com/store/apps/details?id=us.zoom.videomeetings
    Bilgisayar üzerinden kullanmak istiyorsanız ise,
    https://www.zoom.us/client/latest/ZoomInstaller.exe
    adreslerini kullanarak dilediğiniz platforma indirin.
  2. Uygulamayı açın ve Daha önce üyelik yapmadıysanız Sign Up düğmesine basın.
  3. Gelen alanda sırasıyla e-mail adres bölümüne ileti adresinizi, First Name kısmına isminizi, Last name kısmına soy isminizi yazın ve Agree To Terms of Service onay kutusunu işaretleyerek Checked ifadesini duyduğunuza emin olun.
  4. Ardından Sağ alt köşedeki geç düğmesine basarak ilk aşamayı tamamlayın. “We have sent a confirmation E-mail to your e-mail address” tarzı bir uyarı duyacaksınız OK düğmesine basın.
  5. İleti adresinizi kontrol etiğinizde “Please Activate your zoom account” konu başlıklı bir ileti alacaksınız. Bu iletiyi açın ve ileti içindeki “Activate Account” bağlantısına tıklayın.
  6. Gelen bağlantıda First Name, Last Name, E-mail address daha önceki bilgilerinizle dolu gelecek. Tek yapmanız gereken Password ve Confirm Password denen alanlara 2 kez şifre yazmak olacak. Şifreniz içinde En az bir büyük harf, küçük harfler ve rakamlar olmalı. Şifreniz 8 haneli olmalı Örnek: Engels11
  7. Ardından Continue düğmesine basarak üyelik işleminizi tamamlayın ve tekrar zoom uygulamasını açın.
    Not: Aynı işlemi doğrudan zoom.us adresine girip buradan sign up diyerek de uygulamayı indirmeden önce tamamlayabilirsiniz. Eğer bu şekilde üye olmak isterseniz İlk aşamada yalnızca ileti adresinizi girmeniz yeterli.  Burada da ileti adresinizden aktivasyonun gerekli olacağını hatırda tutun. Gelen ileti yukarıda anlattığımız gibi olacaktır. İleti içerisindeki Activate Account bağlantısına tıkladığınızda şifrenize ek olarak First Name, Last Name yani ad ve soyadı alanlarını da doldurmanız gerekli.
  8. Zoom uygulamasında bu sefer Sign In düğmesine basın ve E-mail address kısmına E-mail adresinizi, Password kısmına da az önce belirlediğiniz şifreyi yazarak Sign In düğmesine basın.
  9. iOS kullanıyorsanız, size sırasıyla “Zoom size bildirimler göndermek istiyor” ve “Zoom takviminize erişmek istiyor” uyarıları gelecek. Son olarak da Zoom uygulamasını siri ile kullanmak ister misiniz sorusu gelecek. Tüm sorulara tamam veya evet diyerek olumlu yanıtları işaretleyin.

Zoom iOS uygulama ekranını tanıyalım

Zoom uygulama ekranı oldukça basit bir ara yüze sahiptir. Ana ekran bölümünün hemen üstünde konumlanmış 4 sekmesi vardır. Bunlar, Meat & Chat (Toplantı ve sohbet), Meetings (toplantılar), Contacts (kişiler) ve Settings (ayarlar) sekmeleridir. Oturum açtıktan sonra uygulamayı açtığımızda seçili olarak Meet and Chat sekmesi bizi karşılar. Bu ekranda üst tarafta sohbetle ilgili olan ve pek de kullanmayacağımız Starred Items, Start a Chat ve Search arama alanları bulunur. Bunlardan sonra ise asıl kullanacağımız 4 düğme bizi karşılar. New Meeting (yeni toplantı), Join (katıl), Schedule (zamanla), Share Screen (Ekranı paylaş). Adlarından da anlayabileceğimiz üzere, anlık yeni bir toplantı başlatmak isterseniz New meeting düğmesine, düzenlenen bir toplantıya katılmak için Join düğmesine basmalısınız. Eğer daha sonraki bir zaman için toplantı planlamak isterseniz Schedule düğmesini kullanın. Tüm bu düğmelerin detaylarını ileriki bölümlerde göreceğiz. Share Screen yani ekranı paylaş düğmesi, iOS cihazlar için bu aşamada çok gerekli olmadığından adını söylemekle yetinelim.

Bu düğmelerin hemen ardından o gün yaklaşan bir toplantınız varsa, bunları görebilirsiniz. Ayrıca isminizin yazılı olduğu bir düğme de ana ekranda yer alır.

Meetings sekmesine tıkladığınızda İlk başta kendi kişisel Meeting Id, yani toplantı numaranız ve onun yanında Start (başlat), Send invitation (davet gönder) ve Edit (düzenle) öğelerini göreceksiniz. Adları yaptıkları işi anlatıyor. Start dersek kendi kişisel odamızdaki toplantıyı başlatmış oluruz. Send Invitation, başkalarına odamıza gelmeleri için davet gönderdiğimiz alandır. Edit bölümünde ise, eğer pro hesabımız varsa Meeting ıd’mizi değiştirebiliriz. Bunun yanında toplantıya katılacaklar için şifreyi değiştirebiliriz. Host video ve Participants video anahtarları ise, bizim veya katılımcıların toplantıya girişte videolarının açık veya kapalı olmasını belirleyeceğimiz kontrollerdir. Ayrıca Enable Waiting Room Bekleme odası anahtarını açarsak kullanıcılar siz alana kadar bir bekleme odasında kalır ve siz kabul edince toplantı odasına dahil olur.

Meetings sekmesinde ayrıca daha önce zamanladığımız toplantılar da bulunur. Bu toplantı adlarının her birinin yanındaki start düğmelerine basarak o toplantıları da başlatabilirsiniz. Toplantı adlarının üzerine çift dokunursanız, Toplantıyı düzenleyebileceğimiz veya Add invitees düğmesine basarak toplantı daveti gönderebileceğimiz alanlar yer alır.

Diğer iki sekme olan Contacts ve Settings sekmeleri, adlarından anlaşılacağı gibi kişiler ve ayarlar sekmeleridir. Contacts sekmesiyle ilgili detaylı anlatım gereği duymuyorum bu aşamada. Settings sekmesine bu kitapçığın sonlarında daha detaylı değineceğim.

 

Zoom Bilgisayar Ekranını Tanıyalım

Zoom bilgisayar açılış ekranı iOS sistemine göre biraz daha fazla kontrol içerir. Ancak işin güzel tarafı neredeyse her işlem için bir kısayol tuşunun olmasıdır. Kısayolları bilmiyorsak bile Tab, Shift+Tab ve yön tuşlarıyla kontroller arasında dolaşabiliriz.

Açılışta karşımıza çıkan ilk Düğme adımızın ve hesap türümüzün söylendiği alan olacaktır. Tab ile ilerlediğimizde sırasıyla Setting (ayarlar), Starting a New Meeting With Video On (Video açık yeni bir toplantı başlat), New Meeting Option (Yeni toplantı seçenekleri), Join (Katıl), Schedule (Toplantı Planla), Share Screen (Ekranı Paylaş), Share Options (Paylaşma seçenekleri), günün tarih ve saatini gösteren bir alan, Change Background Image (Arka plan görüntüsünü değiştir), kontrolleri yer alır. Sonrasında ise ana ekranın 3 sekmesinin bulunduğu alanı görürüz. Bunlar Home, Chat, meetings, Contacts sekmeleridir. Yani ana ekran, sohbet, toplantılar ve kişiler sekmeleri. Bu sekmeler arasında sağ sol yön tuşuyla dolaşılabilir. Ayrıca bir de Search arama alanı da ana ekran bölümünde yer alır.

İkinci bahsetmek istediğim önemli sekme Meetings sekmesidir. Buraya girdiğimizde, tab ile dolaşırken Search, Refresh gibi düğmelerin peşi sıra, Upcoming veya Recorded Meeting sekmeleri görünür ve bunun hemen sonrasında Schedule ve ardından başlangıçta kendi toplantı odamız olmak üzere planladığımız tüm toplantıları görebileceğimiz bir alan karşımıza çıkar. Burada toplantılarımız arasında aşağı yukarı yön tuşlarıyla dolaşabiliriz. Bir toplantı üzerinde giriş tuşuna bastığımızda o toplantıyı seçmiş oluruz. Tab ile dolaşırsak, toplantıyla ilgili Toplantı adı, Toplantı zamanı, Meeting ID yani toplantı numarası, ve start, yani başlat düğmeleri yer alır. Bunların sonrasında da Copy Meeting Invitation Information (Toplantı davet bilgisini kopyala) öğesi bulunur. Bu düğme toplantı davetimizi başkalarına gönderebilmemiz açısından önemlidir. Burada yine tab ile dolaşırken, Edit Meeting (Toplantıyı düzenle) ve Delete Meeting (Toplantıyı Sil) düğmelerini de görmek mümkündür.

Bu ekranlarda adlarını saymadığım başka kontroller de bulunur ve yenileri de gelebilir, fakat esas niyetim en temel olan kontrolleri size tanıtmak olduğundan bu kadarıyla yetiniyorum.

 

İlk toplantımıza katılalım

 

  1. Bir zoom toplantısına katılmak için iki yol vardır. İlki Zoom uygulaması içinde bulunan Join düğmesidir. Bu düğmeye bastığınızda sizden 10 haneli bir ID numarası yazmanız istenir. Eğer toplantıyı düzenleyen size bir ID numarası gönderdiyse Join deyip yazma alanını bu ID numarasını yazmanız ve daha sonra Join demeniz yeterli olacaktır. Ancak yeni güncellemelerle şifre zorunlu hale geldiğinden, el ile Join yapıyorsak, toplantı sahibinin size verdiği şifreyi de girmeniz gerekecektir.  Katılım sırasında sesleri duyabilmeniz için Mutlaka “Call Using Internet Audio” düğmesine de basmalısınız. Bu aşamanın çoğu zaman atlandığını fark ettik, Unutmayın.
    Toplantıya katılımın ikinci bir yolu ise size gönderilen toplantı katılım bağlantısına tıklamaktır. Eğer cihazınızda Zoom kuruluysa bu davet bağlantısına tıkladığınızda Bağlantıyı Zoom içe açmanız istenir. Açtığınızda Yine Call Using Internet Audio düğmesine basarak odaya girebilirsiniz. Bu katılım bağlantısı şu şekilde olabilir:
    https://zoom.us/j/5058325884
    Bu bağlantı şu an aktif değildir. Yalnızca örnek olması için verilmiştir.
    Not: Eğer bu bağlantıyı el ile yazıyorsanız, Zoom kelimesi öncesi www bölümü bulunmaz unutmayın.
  2. Mobil cihazınızdan bağlantıya tıklayarak veya ID yazarak Join düğmesine bastığınızda,  ilk seferde Zoom sizden mikrofon ve kamera erişimi isteyecektir her ikisini de evet deyin. Eğer bir biçimde istemezse, Telefonunuzun ayarlar bölümündeki Zoom içinde girip burada mikrofon ve kamera zooma erişebilsine evet demelisiniz.
  3. Bir toplantıya daha önce katıldıysanız, Her seferinde ID numarasını yazmanız gerekmez. Join Düğmesine bastıktan sonra Meeting History düğmesine basarak bir seçici öğe içinde daha önce katıldığınız toplantı odalarını görebilirsiniz. Bunlardan herhangi birini parmağınızı yukarı aşağı çekerek seçip Done düğmesine bastığınızda, Meeting Id yazma alanına bu odanın numarası yazılır. Katılmak için tekrar Join düğmesine bastığınızda seçtiğiniz odaya bağlanmış olursunuz. Bilgisayarda ise Join sonrası tab ile ilerleyerek listeden daha önce katıldığınız toplantıları görebilir, yön tuşlarıyla herhangi birini seçip girişe bastıktan sonra tab ile Join düğmesini bulup basarak bir toplantıya katılabilirsiniz.

iOS Ekranı İçin Toplantımızdaki Kontroller

iOS sistemlerde toplantı sırasında sürekli konuşan kişi değiştiği için sağ sol fiskeyle her an tüm kontrollere ulaşım mümkün olmayabilir. Buradaki en temel tavsiyem başlamak için Hep sol alt köşedeki Mute veya Unmute düğmesini bulmanızdır. Buradan sağa veya sola fiske yaparak diğer kontrollere kolayca ulaşabilirsiniz.

Bu temel tavsiye sonrası artık toplantı ekranına bir göz atabiliriz. Yukarıdaki toplantıya katılma adımlarını takip ettiyseniz, Artık odadasınız ve sesleri duyacaksınız. İlk bilmeniz gereken şey konuşmak için sesinizi açıp kapamak. Ekranın sol alt köşesinde Mute my audio ve Unmute My Audio şeklinde değişen bir düğme göreceksiniz. Eğer Mute kelimesini duyuyorsanız, mikrofonunuz açık demektir. Buraya basarak kendinizi sessize alabilirsiniz. Unmute kelimesini duyuyorsanız, mikrofonunuz sessiz demektir konuşmak için buraya basın ve düğmenin Mute şeklinde değişmesini sağlayın. iOS cihazlarında iki parmağınızla çift dokunarak da kendinizi sessize alabilir veya mikrofonunuzu açabilirsiniz.

Bu düğmenin hemen yanında “Start My Video”veya “Stop My Video” düğmesini göreceksiniz. Görüntünüzü de paylaşmak için bu düğmeyi kullanabilirsiniz. İşlem yine tersine çalışır. Yani “Start My Video” ibaresini duyuyorsanız, o an video kapalı demektir, bastığınızda açılır. Stop My Video ibaresini duyuyorsanız, O an Videonuz halen açıktır ve bastığınızda kapanır.

Yine alt sıradaki Participants düğmesi ise katılımcıları göreceğiniz alandır. Buraya girip toplantıda olan katılımcıları görebilir, onlara mesaj gönderebilirsiniz.

En sağ alt köşede ise More düğmesi yer alır. Bu düğmede hem katılımcılarla Chat yapabileceğiniz kontrol vardır, hem de öğrenciyseniz Raise Hand diyerek söz istemek için parmak kaldıracağınız bir düğme bulunur. Bu düğme toplantılarda çok talep edilen bir şey olduğundan unutmamanızı öneririm.

Mute my Audio düğmesini bulup sola doğru fiske yaptığınızda Toplantı şifresinin yazılı olduğu alanı da göreceksiniz. Eğer en sağdaki More düğmesine basıp buradaki Meeting Settings toplantı ayarları bölümünden Show My Connected Time, bağlanma süremi göster anahtarını açık yaparsanız, şifrenizin bulunduğu yerde o anki toplantı sürenizi de görürsünüz. Bu ayar Settings sekmesindeki Meetings kategorisinden kalıcı olarak da açılabilir.

Odadan ayrılmak istediğinizde Mute/Unmute ve şifre süre bölümlerinin sonunda Leave veya End olarak geçen bir düğmeyi kullanmanız gerekir. Leave dediğimiz düğme eğer siz toplantıyı yönetiyorsanız End düğmesi olarak görünür. Çünkü kendi yönettiğiniz toplantıyı sonlandırma şansı da size aittir. Ama başkasının düzenlediği bir toplantıya katıldıysanız, yalnızca toplantıdan ayrılabilirsiniz.

Leave düğmesinin sol fiske yanında ise Videonuz açıksa, Camera düğmesi ve Speaker düğmesi yer alır. Kamerada ön ve arka kamera arasında geçiş yapabilirsiniz.  Telefon sesini avizeye almak veya dışarı vermek için ise speaker düğmesini kullanmalıyız.

Ekranın en başında ise o an konuşan kişinin görüntülendiği bir avatar düğmesi bulunur. Böylece o an kimin konuştuğunu görebilirsiniz.

Bilgisayar Ekranı İçin Toplantımızdaki Kontroller ve Kısayol Tuşları

 

 

Esasında bilgisayardan Zoom toplantısına katıldığımızda da iOS ekranına benzeyen kontrolleri görebiliriz. Bunlar arasında tab, Shift+Tab ve yön tuşlarını kullanarak dolaşırız.

Bilgisayar ekranında Bazı ek düğmeler de yer alır. Bunlardan ilki Meeting Information Toplantı Bilgisi düğmesidir. Bastığımızda, toplantı adı, toplantı yöneticisi, toplantı şifresi ve daveti kopyalama gibi işlemleri yapabileceğimiz bir ekranı görürüz. Bu bilgiler arasında yine Tab ve Shift Tab ile dolaşabiliriz. Escape ile bu ekranı kapatabiliriz.

Bir diğer kontrol ise Enter Exit Full Screen düğmesidir. Ekran paylaşımı sırasında tam ekran yapmamıza yarar.

Bunun sonrasında mikrofon sesini açıp kapayabileceğimiz Mute Unmute düğmesi vardır. Bu düğmenin tersine çalıştığını hatırda tutalım. Yani Mute ibaresini duyuyorsak, sesimiz açıktır, unmute ibaresi ise o an sessizde olduğumuzu gösterir. iOS ekranlarından farklı olarak hem Mute unmute hem Start stop Video düğmelerinin yanında Audio Video Options düğmeleri de vardır. Buradan ses ve görüntü çıkışlarını değiştirebiliriz.

Tab ile ilerlerken Başkalarını toplantımıza davet edebileceğimiz Invite düğmesi, toplantı katılımcılarını görmek için Participants Panel bölümü de bulunur. Aynı şekilde Chat Panel de görebileceğimiz düğmeler arasındadır. Share Screen Aşağıda detaylarını anlatacağım ekran paylaşmayla ilgiliyken, Record ile toplantıyı kaydedebilir, Reactions bölümünden alkış parmak kaldırma gibi işlemleri yapabilir, End Meeting ile toplantıdan ayrılabilirsiniz.

Setting, ayarlar bölümünün General genel sekmesinde Show My Connected Time, bağlantı süremi göster onay kutusu işaretliyse ne kadar zamandır toplantıda olduğunuz bilgisini de görebilirsiniz.

Eğer toplantıda yöneticiysek başka kontroller de ekranımızda görülecektir. Bunlardan bir tanesi yeni Zoom güncellemeleriyle eklenen Security güvenlik menü düğmesidir. Bu düğme üzerinde giriş tuşuna bastığımızda bir menü açılır ve şu seçenekler bizleri karşılar. Lock Meeting, Enable Waiting Room, Allow Participants to Share Screen, Allow Participants to Chat, Allow Participants to rename themselves. Yani sırasıyla toplantıyı kitleme ve bundan sonra kimsenin toplantıya dahil olmamasını sağlama, bekleme odasını etkinleştirerek bundan sonra gelecek katılımcıların toplantıya katılım öncesinde bir bekleme odasına girmelerini sağlama ve sonrasında bu katılımcıları bireysel veya toplu olarak odaya alma, katılımcıların ekran paylaşımına, birbirleriyle chat yapmalarına ve kendi adlarını değiştirmesine izin verme veya bu izni kaldırma. Esasında tüm bu ayarlar aşağıda göreceğimiz katılımcı yönetim bölümünde de ayarlanabilmekle beraber, Zoom’un artan kullanımı ve güvenlik endişeleri nedeniyle ana toplantı ekranına da bu kontroller bir paket halinde eklenmiş görünüyor.

Eğer bu kitapçığın en son başlığında göreceğimiz Zoom web sayfası üzerinden canlı yayın yapma, odayı alt odaya bölme gibi anahtarları açık hale getirdiysek ve toplantıda yöneticiysek, More Meeting Controls adında daha fazla toplantı kontrolü göreceğimiz bir açılır menü belirir. Burada nelerin olacağı web sayfasında hangi ayarları açtığınızla ilgilidir. Örneğin ben canlı yayın ayarını açtığım için bu menüde Live On Facebook, Live on Youtube, Breakout Rooms, yani Facebook’ta canlı yayına geç, Youtube’da canlı yayına geç ve odayı böl seçenekleri karşıma çıktı. Ayarlarınıza göre burası değişiklik gösterecektir.

 

Bu aşamada Tüm bu kontrollere ulaşmanın klavye kısayol tuşlarına bir göz atalım.

Bilgisayar Toplantı Klavye Kısayolları

 

Q Klavye Kısayol Tuşları

Alt+A: Sesimizi açar veya kapar. Ekran okuyucumuz Bunu bize Audio now Muted Audio now Unmuted Ses kapatıldı, Ses Açıldı şeklinde belirtir.

Alt+V: Videomuzu açar veya kapar. Yine ekran okuyucumuz Video Now Started, Video Now Stopped Video başlatıldı ve durduruldu şeklinde bize belirtecektir.

Alt+N: eğer varsa bilgisayarımıza bağlı farklı kameralar arasında geçiş yapar.

Alt+U: Katılımcıları görebileceğimiz ve üzerlerinde işlemler yapabileceğimiz paneli açıp kapar. Basıldığında kapalıysa ekran okuyucumuz Participants deyip o anki katılımcı sayısını da bize okur.

Alt+H: Sohbet panelini açıp kapar. Sohbet paneline girilince Doğrudan yazma alanına odaklanırız. Shift+Tab ile Sohbet seçenekleri, Kime mesaj göndereceğimizi belirleyebileceğimiz alanı, zoom ayarlarından açtıysak dosya transferi düğmesini ve geçmiş mesajları bir liste şeklinde görebileceğimiz bölümü görürüz.

Alt+S: Ekran paylaşımı bölümünü açar. Paylaşım yapılıyorsa bu paylaşımı durdurur.

Alt+T: Ekran paylaşımını duraklatır veya tekrar başlatır.

Alt+Y: Parmak kaldırmamızı veya parmağımız havadaysa indirmemizi sağlar.

Alt+R: bilgisayarımıza kayıt yapmayı başlatır veya durdurur. Kayıt yapabilmemiz için yönetici olmamız veya yöneticinin bize izin vermesi gerekir.

Alt+C: buluta kaydı başlatır veya durdurur. Bulut kaydı için ücretli lisanslı kullanıcı hesabına sahip olmamız gerekir.

Alt+P: o anki kaydı duraklatır veya kaldığı yerden devam ettirir. Bu tuş Alt+R veya Alt+C tuşlarıyla yapılan işlemden farklıdır. Söz konusu tuşlara basılıp kayıt durduktan sonra yeni ve farklı bir dosyada yeni kayıt yapılır. Alt+P ise mevcut kaydın duraklatılmasını ve kaldığı yerden devam etmesini sağlar.

Ctrl+2: O an konuşan kişinin ismini okur. Bu Tuş JAWS For Windows programında sohbet mesajlarının okunmasıyla çakışmaktadır. O nedenle JAWS kullanıcıları önce Insert veya CapsLock3 tuşlarına basmalı, sonra Ctrl+2 tuşlarına basmalıdır.

Alt+Q: toplantıdan ayrılmamızı sağlar.

Alt+M: Eğer yöneticiysek diğer herkesin sesini kapatır.

Alt +I: davet penceresini açar.

F6: O an açık olan sohbet, katılımcılar gibi Zoom alt pencereleri arasında dolaşır. Fakat bu tuş an itibarıyla yeterince verimli çalışmamaktadır.

Ctrl+Shift+Alt: Ekran paylaşımı sırasında odağı Zoom penceresine almamızı sağlar.

Page Down ve Page Up: Galeri görünümünde sayıları çok fazlaysa tüm katılımcılar aynı ekranda görünmeyebilir. Böyle durumda bir sonraki veya bir önceki sayfadaki katılımcıları görmemizi sağlar.

Alt+F1: Konuşmacı görünümüne geçer.

Alt+F2: Galeri görünümüne geçer.

Alt+F: Zoomda tam ekran moduna geçer veya buradan çıkar.

Alt+Shift+R: Uzaktan başka bir bilgisayar kontrolünü başlatır.

Alt+Shift+G: Birinin sizin bilgisayarınızı uzaktan kontrol etmenize izin vermenizi veya bu izni geri

Almanızı sağlar.

Alt+Shift+T: ekran resmini çeker.

Alt+L: dikey veya yatay görünüm arasında geçiş yapar.

F KLAVYE KISA YOL TUŞLARI

 

Alt+U: Sesimizi açar veya kapar. Ekran okuyucumuz Bunu bize Audio now Muted Audio now Unmuted Ses kapatıldı, Ses Açıldı şeklinde belirtir.

Alt+C: Videomuzu açar veya kapar. Yine ekran okuyucumuz Video Now Started, Video Now Stopped Video başlatıldı ve durduruldu şeklinde bize belirtecektir.

Alt+Z: eğer varsa bilgisayarımıza bağlı farklı kameralar arasında geçiş yapar.

Alt+R: Katılımcıları görebileceğimiz ve üzerlerinde işlemler yapabileceğimiz paneli açıp kapar. Basıldığında kapalıysa ekran okuyucumuz Participants deyip o anki katılımcı sayısını da bize okur.

Alt+T: Sohbet panelini açıp kapar. Sohbet paneline girilince Doğrudan yazma alanına odaklanırız. Shift+Tab ile Sohbet seçenekleri, Kime mesaj göndereceğimizi belirleyebileceğimiz alanı, zoom ayarlarından açtıysak dosya transferi düğmesini ve geçmiş mesajları bir liste şeklinde görebileceğimiz bölümü görürüz.

Alt+İ: Ekran paylaşımı bölümünü açar. Paylaşım yapılıyorsa bu paylaşımı durdurur.

Alt+O: Ekran paylaşımını duraklatır veya tekrar başlatır.

Alt+D: Parmak kaldırmamızı veya parmağımız havadaysa indirmemizi sağlar.

Alt+I: bilgisayarımıza kayıt yapmayı başlatır veya durdurur. Kayıt yapabilmemiz için yönetici olmamız veya yöneticinin bize izin vermesi gerekir.

Alt+V: buluta kaydı başlatır veya durdurur. Bulut kaydı için ücretli lisanslı kullanıcı hesabına sahip olmamız gerekir.

Alt+P: o anki kaydı duraklatır veya kaldığı yerden devam ettirir. Bu tuş Alt+I veya Alt+V tuşlarıyla yapılan işlemden farklıdır. Söz konusu tuşlara basılıp kayıt durduktan sonra yeni ve farklı bir dosyada yeni kayıt yapılır. Alt+P ise mevcut kaydın duraklatılmasını ve kaldığı yerden devam etmesini sağlar.

Ctrl+2: O an konuşan kişinin ismini okur. Bu Tuş JAWS For Windows programında sohbet mesajlarının okunmasıyla çakışmaktadır. O nedenle JAWS kullanıcıları önce Insert veya CapsLock3 tuşlarına basmalı, sonra Ctrl+2 tuşlarına basmalıdır.

Alt+F: toplantıdan ayrılmamızı sağlar.

Alt+S: Eğer yöneticiysek diğer herkesin sesini kapatır.

Alt +N: davet penceresini açar.

F6: O an açık olan sohbet, katılımcılar gibi Zoom alt pencereleri arasında dolaşır. Fakat bu tuş an itibarıyla yeterince verimli çalışmamaktadır.

Ctrl+Shift+Alt: Ekran paylaşımı sırasında odağı Zoom penceresine almamızı sağlar.

Page Down ve Page Up: Galeri görünümünde sayıları çok fazlaysa tüm katılımcılar aynı ekranda görünmeyebilir. Böyle durumda bir sonraki veya bir önceki sayfadaki katılımcıları görmemizi sağlar.

Alt+F1: Konuşmacı görünümüne geçer.

Alt+F2: Galeri görünümüne geçer.

Alt+A: Zoomda tam ekran moduna geçer veya buradan çıkar.

Alt+Shift+I: Uzaktan başka bir bilgisayar kontrolünü başlatır.

Alt+Shift+Ü: Birinin sizin bilgisayarınızı uzaktan kontrol etmenize izin vermenizi veya bu izni geri

Almanızı sağlar.

Alt+Shift+O: ekran resmini çeker.

Alt+L: dikey veya yatay görünüm arasında geçiş yapar.

 

JAWS For Windows Programına Özel Kısa Yollar

Zoom için JAWS For Windows’un 2020 sürümünde gelen scriptler bulunmaktadır. Bu scriptler önceki JAWS sürümlerine de kurulabilir. Ücretsiz hallerini indirmek için,

http://www.hartgen.org/ZoomScripts.exe

Bağlantısını kullanabilirsiniz.

Scriptleri kurduktan sonra en çok kullanabileceğiniz kısayol tuşlarına bir bakalım.

  • Alt+Windows+S: Zoom bildirimlerini sessize alır veya açar. Böylece Zoom ekranındayken sürekli odaya kimin girip çıktığı gibi mesajları duymamış olursunuz.
  • Alt+Windows+A: Son gelen bildiriyi okur.
  • Ctrl+1 ile 0 arası tuşlar: Sırasıyla en sondan başlayarak gelen chat mesajlarını okur. Burada daha önce de belirtiğim üzere ctrl+2 Zoomun aktif konuşan kişiyi okuması kısa yoluyla çakıştığından aşağıda bu çalışmanın nasıl düzeltileceğine de değineceğim.

 

Eğer lisanslı bir JAWS kullanıcısı iseniz, , Zoom scriptlerinin ücretli bir versiyonu da bulunmaktadır. Ancak fiyatı 42$ olduğundan ben pek yaklaşmadım. Yine de bu scriptlerle o an kimlerin parmak kaldırdıklarını öğrenme, Zoom bildirimlerini tüm Windows ekranlarında susturabilme gibi özellikler olduğunu hatırlatıp ilgili bağlantıyı vermek istiyorum:

http://www.hartgen.org/zoompro

 

Klavye Kısayollarını görme ve kişiselleştirme

Zoom ayarlar ekranında yukarıda bahsettiğim tüm kısayol tuşlarını görebilir ve dilediklerinizi değiştirebilirsiniz. Bunun için şunları yapıyoruz.

  • Zoom programını açtıktan sonra önce Home sayfasında olduğumuzdan emin oluyoruz.
  • Ardından Tab ile ilerleyerek Setting düğmesine bulup giriş tuşuna basıyoruz.
  • Bir kez taba bastığımızda General, Video, Audio gibi ayar kategorilerinin olduğu alanı göreceğiz. Ayar kategorileri arasında aşağı yukarı yön tuşlarıyla dolaşmamız ve seçmek için girişe basmamız gerekiyor. Buradan Keyboard Shortcuts kategorisini bulup giriş tuşuna basıyoruz.
  • Bir Kez Taba bastığımızda Learn More Enable Global Shortcuts Global kısayolları etkinleştirmeyle ilgili daha fazla bilgi düğmesini göreceğiz. Buraya dokunmadan bir kez daha taba basarak kısa yolların olduğu tabloya ulaşıyoruz.
  • Karşımıza üç sütunluk bir tablo çıkacak. Sütunlar arasında sağ sol yön tuşları, satırlar arasında aşağı yukarı yön tuşlarıyla dolaşabiliriz. Birinci sütun işlevin tarifini, ikinci sütun kısayol tuşunu, üçüncü sütun ise Global Shortcut onay kutusunu gösterir. Global olması bu kısayol tuşunun yalnızca zoom penceresinde değil tüm bilgisayar ekranında geçerli olmasını sağlar.
  • Burada Description, Tarif denen yerde aşağı yukarı yön tuşlarıyla dolaşalım. Mute/Unmute My Audio Sesimi kapat veya aç öğesini bulalım.
  • Bir Kez sağ yön tuşuna bastığımızda Kısayol tuşu olan Alt+A düğmesi göreceğiz.
  • Bir kez daha Sağ yön tuşuna Basalım ve Global Shortcut Global kısayol onay kutusunu bulalım ve boşluk çubuğuyla işaretleyelim. Böylece bilgisayarımızda odağımız hangi pencerede olursa olsun, Alt+A tuşuna bastığımızda, sesimizin açılması veya kapanmasını sağlamış olacağız.
  • Şimdi de O an konuşan kişiyi öğrenme kısayol tuşumuzu JAWS kullanıyorsak değiştirelim. Bunun için Tekrar iki kez sol yön tuşuna basarak Description, yani tarif sütununa gelerek aşağı yön tuşuyla ilerleyelim.
  • Read Active Speaker Name, O a konuşan kişinin ismini oku tarifini bulalım. Bir kez sağ yön tuşuna bastığımızda Ctrl+2 düğmesini göreceğiz. Değiştirmek için girişe basalım
  • Sonrasında istediğimiz kısayol tuşuna basıp tekrar girişe basalım. Kısayol tuşunun değiştiğini göreceksiniz.
  • Sizler de bu alanda oynayıp tüm kısayol tuşlarını öğrenip değiştirebilir, dilediklerinizi global kısayol olarak belirleyebilirsiniz.

 

 

 

 

Ekran Paylaşımı

Bir öğretmenseniz veya herhangi bir toplantıda yöneticiyseniz, Zoom belki de en erişilebilir ekran paylaşmayı sağlayan uygulamalar arasındadır. Sadece ekranı paylaşabileceğiniz gibi, dilerseniz bilgisayar sesini de paylaşarak ister ekran okuyucu sesini ister bilgisayar veya internetteki bir videoyu da diğer katılımcılarla paylaşmanız mümkün olur. Bir başka önemli taraf ise tüm bilgisayar ekranını veya yalnızca bir uygulamayı paylaşmanızın mümkün olmasıdır.

Paylaşımı başlatmak için Önce Alt+S tuşlarına sonra da giriş tuşuna basmamız yeterli. Ancak bilgisayar sesini de paylaşacaksak, Alt+S tuşlarına bastıktan sonra tab ile ilerleyerek Share Computer Sound onay kutusunu işaretleyip sonra Share Screen düğmesine basmamız gerekir.

Tüm ekranı değil de örneğin yalnızca PowerPoint sunumumuzu paylaşmak isteyebiliriz. Bu durumda önce paylaşacağımız dosyayı açıyoruz. Sonrasında Yine Alt+S tuşları sonrası tab ile ilerleyip Sharing List Box bölümüne gelip yön tuşlarıyla açtığımız belgemizi bulup girişe basarak ekran paylaşımını başlatabiliyoruz. Alt+T ile paylaşımı duraklatıp tekrar başlatabileceğimizi hatırda tutalım.

Bilgisayarınızda Bir video göstermek veya sesi paylaşmak isterken, Ekran okuyucu sesiniz de karşı tarafa gidecektir. Fakat bunu engellemenin basit bir yolu var. Gerek JAWS Gerek NVDA ses çıkışını farklı ses kartlarına verebilmekteler. Bunun için toplantıya bir Bluetooth veya USB kulaklıkla, yani başka bir ses kartıyla katılmanız gerekiyor. Sonrasında JAWS için olanaklar, Ses kartları alt menüsünden Ekran okuyucu sesini var sayılan ses kartına değil de diğerine yönlendirebilirsiniz. NVDA kullanıyorsanız, Ctrl+Insert+S yaptıktan sonra bir kez tab yapıp NVDA sesinin çıkacağı ses kartını da değiştirebilirsiniz.

Toplantı sırasında kimlerin paylaşım yapabileceklerini ayarlamak için, Zoom toplantı ekranında Share Screen düğmesinin hemen bir tab sonrasında Sharing Options düğmesine basmalısınız. Burada çıkan Menüde önce bir katılımcının mı çoklu katılımcının mı aynı anda paylaşım yapabileceği anahtarları bulunur. Advanced Sharing Options gelişmiş paylaşım seçeneklerine tıkladığımızda ise, Who Can Share başlığı altında All Participants ve Only Host yani tüm katılımcılar ve yalnızca yönetici seçeneklerini görürüz. Eğer yalnızca siz ekran paylaşımı yapmak isterseniz, bu bölümü kullanabilirsiniz.

Yeni Toplantı Başlatma ve Toplantı Seçenekleri

Eğitimimizin şu ana kadar ki kısmı, daha çok mevcut bir toplantıya nasıl katılacağımızı önceliyordu. Ancak özellikle Öğretmenseniz ya da yönetici pozisyonundaysanız toplantılar başlatmanız, sınıflar açmanız da gerekecektir. Bu amaçla Zoom üzerinde oturum açan herkes Personal Meeting Room ve Personal Meeting ID sahibi olur. Böylece herkes toplantı başlatabilir. Zoom’u ücretsiz kullanıyorsanız, 5 Nisan 2020 tarihi için izlenen politika toplantıların 40 dakika ve 100 katılımcıyla sınırlanması şeklindedir. Limitsiz süre için aylık 14 Dolar bir ücret bulunmaktadır. Ancak 40 dakika, ciddi bir sorun değildir. 40 dakika sonunda toplantıyı sonlandırıp aynı bilgilerle tekrar toplantı başlatmak mümkündür.

iOS üzerinde Zoom uygulamasını açtığınızda , Toplantı Başlatmak için tek yapmanız gereken New Meeting düğmesine dokunmak ve gelen ekranda Start a Meeting Yeni Toplantı Başlat düğmesine çift dokunmak olacaktır. Bu şekilde var sayılan ayarlarınızla toplantıyı başlatmış olursunuz. Birilerini toplantınıza davet etmek için Önce Participants, sonra Invite düğmesine basıp buradan Send Message, Send E-mail, Copy URL gibi seçeneklerden birini seçerek daveti mail veya mesaj olarak gönderme veya davet bağlantısını kopyalama seçeneklerini kullanabilirsiniz.

Bilgisayarda ise Zoom programını açışta doğrudan Starting a New Meeting With Video On Video açık yeni bir toplantı başlatma düğmesine basarak toplantımızı başlatmış oluruz. Sonrasında Alt+I tuşlarına basarak Copy URL ya da Copy Invitation URL kopyala veya daveti kopyala düğmelerinden birini seçip toplantı davetimizi panoya kopyalayarak dilediğiniz kişilere gönderebilirsiniz.

Şimdi gelin biraz daha detaya inelim. iOS cihazlarda New Meeting düğmesine bastığımızda toplantıyı başlatmadan önce bizi birkaç seçenek karşılar. Bunlar Video On ve Use Personal Meeting ID PMI seçenekleridir. Toplantıya girişte videonuzun açık olması için Video seçeneğinin anahtarını açık veya kapalı yapabiliriz. Kişisel toplantı ID’si ise size özeldir. Ve Toplantıyı var sayılan olarak Bu ID ile başlatabilirsiniz. Ancak bunun herkesçe tarafından bilinmesini istemiyorsanız, bu durumda söz konusu anahtarı kapalı hale getirip sonrasında toplantıyı başlatabilirsiniz. Böylece toplantınızın otomatik olarak belirlenmiş yeni bir ID numarası olur ve davette bu ID görünür.

Bilgisayarda ise Starting a New Meeting With Video On düğmesinin bir tab ilerisinde New Meeting Options Yeni toplantı seçenekleri düğmesi yer alır. Boşluk çubuğuyla bu menü açıldığında Yine Start With Video düğmesi seçili halde karşımıza çıkar. Bunun hemen altında ise bir alt menü olarak Personal Meeting ID öğesi görülür. İçine girildiğinde Copy ID, Copy Invitation, PMI Settings öğeleri belirir. Daveti veya toplantı numarasını kopyalamanın yanı sıra kişisel oda ayarlarına yapabileceğimiz PMI setting öğeleridir bunlar. Bu noktada Kişisel Toplantı oda ayarlarının ne olduğuna bir bakalım.

Toplantı Ayarları

 

Bilgisayar içinde yukarıda bahsettiğimiz üzere New Meeting Options içindeki Personal Meeting ID alt menüsünde bulunan PMI Settings içinden ulaşılan bazı ayarlar şunlardır:

  • Personal Meeting ID: Pro hesabınız varsa bu Numara değiştirilebilir.
  • Require Meeting Password: Bu alana toplantı odanız için şifre yazılıdır ve bunu değiştirebilirsiniz. Zoom 5 Nisan itibarıyla Oda şifresi koymayı zorunlu hale getirmiştir.
  • Video Host: Yönetici kişinin videosunun açık veya kapalı olacağını belirler.
  • Video Participants: katılımcıların videosunun açık veya kapalı olacağını belirler.
  • Liste kutusu: Burada Hangi ses kaynağıyla bağlantı kurulacağı belirlenir Bilgisayar Ses kartı, Telefon Ses kartı, üçüncü parti bir ses veya varsayılan şekilde gelen bilgisayar ve telefon bir arada seçenekleri vardır.
  • Dialing From: Zoomun çoğu kişi tarafından bilinmeyen bir özelliği de telefon kullanılarak da bağlantı kurulabilmesidir. Her ülke için tanımlı telefon numaraları vardır ve bu numara aranıp verilen Toplantı numarası ve şifresi girildikten sonra kareye basılarak toplantı odalarına bağlanılabilir. İşte burada davet mesajında gösterilecek ülkeler seçilebilir. Türkiye’de telefon kullanılan ülkeler arasındadır.
  • Advanced Meeting Options Gelişmiş Seçenekler açıldığında da şu öğeleri görürüz.
  • Enable Waiting Room: Bu onay kutusu işaretlenirse, Katılımcılar siz onları kabul edene kadar bir bekleme odasında bekletilir. Siz dilediğiniz katılımcıyı daha sonra odaya alabilirsiniz. Belirli grup çalışmaları yapılırken faydalı olabilir.
  • Enable Join Before Host: Bu da katılımcıların siz odaya gelmeden odaya girip giremeyeceklerini belirler. Eğer işareti kaldırırsanız katılımcılar sizden önce odaya giremez.
  • Mute Participants on Entry: Bu ayar oldukça önemlidir. İşaretlenirse Katılımcılar odaya geldiklerinde sesleri kapalıdır. Böylece ses açık yaşanan kazaların önüne geçilmiş olur. Katılımcıların kendi seslerini açıp açmama izni başka bir ayar yerinde olduğundan onu sonra anlatacağım.
  • Only Authenticated Users Can Join: Zoom içinde üye olmasanız bile size gönderilen bir davet bağlantısına tıklayıp zoom ile odalara girebilirsiniz. Ancak bu onay kutusu işaretlenirse Zoom üyesi olmayanlar odanıza giremez.
  • Automatically Record Meeting: Toplantı sahibi olarak isterseniz toplantınızı başladığınız an otomatik olarak kaydedebilirsiniz.

 

iOS cihazlarda benzer toplantı seçeneklerine ulaşmak için Meetings sekmesine girip Buradaki toplantı numaranızın yanında bulunan Edit düğmesine basmanız gerekir. Bilgisayara göre ayarlar daha kısıtlıdır. Buradaki ayarlar şunlardır.

Host Video ve participant video: Bu anahtarlar yönetici ve katılımcıların video durumlarını kontrol Eder.

Audio Option: Buraya girildiğinde hem telefonla aranacak ülke seçimi yapılabilir, hem de hangi ses sisteminin kullanılacağı seçilebilir. Bilgisayarla aynı şeyler bulunur.

Enable Waiting Room, Allow Join Before Host, Automatically Record Meeting anahtarları burada da vardır. Yani bekleme odası, yöneticiden önce toplantıya girme izni ve toplantının otomatik kaydedilmesi. iPhone ile toplantı ancak buluta kaydedilebilmektedir, bunun içinde pro hesabı gereklidir.

iOS cihazlardaki bilgisayarda göremediğim bir ayar ise Alternative Host düğmesidir. Zoom üyeliği olan birini toplantının alternatif yönetici olarak belirleyebilir ve siz yokken onun yönetici olmasını sağlayabilirsiniz.

Ayarlardaki son düğme ise Allow Join Meeting seçeneğidir ve var sayılan olarak Everyone yani herkes seçeneği işaretlidir. Yani buradan yalnızca zoom üyesi olanların da toplantıya katılmasını ayarlayabilirsiniz.

 

Katılımcıları yönetme:

 

Zoom uygulamasında bir toplantıyı veya sınıfı yönetiyorsanız, katılımcılarınızla ilgili kimin konuşacağı, kimlerin yazabileceği gibi birçok şeyi de yönetebilirsiniz. Tüm bunlar için bilgisayarınızda Alt+U tuşlarına basarak katılımcı paneline ulaşmanız, iOS cihazınızda ise ana ekran sırasındaki Participants düğmesine basmanız yeterli.

Bilgisayarınızda Alt+U ile katılımcı bölümüne geldiğinizde Doğrudan katılımcıların olduğu listeye veya katılımcı arayabileceğiniz bir alana odaklanırsınız. Burada ilk önerim tab veya shift tab ile katılımcıların listelendiği alana gelmenizdir. Bu bölümde aşağı ve yukarı oklar yardımıyla bir katılımcıyı seçebilirsiniz. Çok kalabalık bir sınıftaysanız listeden oklar yardımıyla bir katılımcı bulmak yerine katılımcı arama alanına katılımcının isminin birkaç harfini yazmanız daha mantıklı olacaktır. Sonrasında tab tuşuyla ilerlediğinizde listenin yazdığınız kritere göre daraldığını göreceksiniz.

Listeden bir katılımcı bulduğunuzda Tab tuşuna basarsanız, Mute Unmute düğmesini görürsünüz. Bu, katılımcının sesini açmanıza veya kapatmanıza Yardımcı olur. Tab ile ilerlediğinizde More Options for Sevda Yılmaz adında bir açılır menü bizi karşılar. Yani katılımcı için daha fazla seçenek içeren menü. Burada boşluk tuşuna bastığımızda şu seçenekleri aşağı yukarı yön tuşlarıyla görürüz: Chat, Stop Video, Make Host, Allow Record, Rename, Remove.Yani sırasıyla mesaj yaz, videosunu kapat, yönetici yap, Kayıt yapmasına izin ver, yeniden adlandır ve odadan çıkar. Gördüğünüz gibi katılımcıyla ilgili tüm seçeneklere buradan ulaşabiliriz.

Bir katılımcının sesi veya görüntüsü kapalıyken Unmute veya Ask to Start Video düğmelerine basarsanız, karşı tarafın sesi veya görüntüsü otomatik açılmaz. Katılımcıya yöneticinin sesi veya görüntüyü açma isteği gönderdiği belirtilir. Katılımcı bu isteği onaylarsa ses ya da görüntü açılmış olur. Yani yönetici olmanız size dilediğiniz katılımcının ses veya görüntüsünü kapatma hakkı verir, ama kapattıktan sonra yeniden açmak katılımcının iznine tabidir.

Katılımcıların olduğu panelde tab ile ilerlemeye devam ederseniz, Mute all ve Unmute all seçeneklerini görürsünüz. Yani tüm katılımcıların sesini kapatma veya açma. Burada Mute all düğmesine bastığınızda karşınıza bir onay ekranı gelir. Tüm katılımcıların sesini kapayacağımızı onaylamamızı ister. Tab ile burada ilerlerken önemli bir onay kutusu karşımıza çıkar. Allow Participants to Unmute Themselves, Yani katılımcıların kendi seslerini tekrar açmalarına izin ver. Bu düğme ar sayılan olarak işaretlidir Yani katılımcılar Alt+A ile seslerini tekrar açabilir. Fakat işareti kaldırırsanız, O zaman sizin izniniz olmadan katılımcılar konuşamaz. Bu onay kutusunda istediğiniz şeyi yaptıktan sonra Yes düğmesine basarak tüm katılımcıları sessize almış olursunuz. Eğer bir katılımcı sesini açmak isterse, “You cannot Unmute yourself, because the host muted you”, yani yönetici onu sessize aldığından sesini açamayacağı uyarısını görür.

Eğer Unmute All yani tüm katılımcıların sesini aç düğmesine basarsak bu durumda tüm katılımcıların sesi açılır. İlginç biçimde bu durumda katılımcılara bir izin sorulmaz.

Katılımcı panelindeki son düğme ise More Options to Manage All Participants Yani tüm katılımcıları yönetmek için daha fazla seçenek düğmesidir. Burada boşluk çubuğuna basıldığında çıkan menüde şu öğeler yer alır: Mute Participants On Entry, Allow Participants to Unmute Themselves, Allow Participants to Rename Themselves, Play Enter Exit Chime, Lock Meeting. Yani Girişte katılımcıları sessize al, katılımcıların kendi seslerini açmalarına izin ver, katılımcıların kendilerini yeniden adlandırmalarına izin ver, giriş çıkışlarda zil çal, toplantıyı kilitle. Önerim bir toplantı odasını daha ilk açtığınızda, kimse gelmeden Katılımcı paneline girip tüm katılımcıların bu ayarlarını yapmanız olacaktır. Böylece sınıf veya toplantınızın kontrolünü sağlamış olacaksınız.

iOS Zoom uygulamasında katılımcıların tümünü sessize almak veya sesini açma ayarları Participants bölümünde yer alır. Bunlara Ancak Tüm katılımcıları yöneteceğimiz diğer ayarlar More düğmesine basıldıktan sonra gelen menüdeki Meeting Settings bölümünde, Host Controls başlığı altında bulunur. Burada katılımcıların girişte sessizde olması, seslerini açma, kendilerini yeniden adlandırma, giriş çıkışta ses çalma ve toplantıyı kilitleme gibi kontroller yapılabilir. Ek olarak katılımcıların ekran paylaşımı yapıp yapamayacakları ve kimlerle yazışabileceklerini ayarlayabileceğimiz alan da burada görülür.

Participants bölümünde tüm katılımcıları görebiliriz. Bir katılımcı üzerine çift dokunduğumuzda bireysel olarak bir katılımcıyı sessize alma, yönetici yapma, yeniden adlandırma, videosunu durdurma veya açmasını isteme, toplantıdan çıkarma gibi ayarları görürüz. Katılımcı ekranında da Mute All tümünün sesini kapat dediğimizde, bir iletişim kutusu açılır ve buradan da katılımcıların seslerini tekrar açabilmelerine izin vereceğimiz anahtarı bulmak mümkündür. Yine Chat düğmesi Participants bölümündedir ve herkese mesaj atmamızı sağlar. Bir katılımcıya özel mesaj atmak için ise, o katılımcı üzerine çift dokunup oradaki Chat öğesine tıklamak gerekir.

Sohbet Chat Paneli

Bir toplantıda katılımcılarla sohbet etmek, web sayfası ayarlarından açtıysak onlara bilgisayarda dosya göndermek mümkündür. Bunun için bilgisayar toplantı ekranında Alt+H ile sohbet panelini açıp kapayabiliriz. Buradaki ilk alan mesaj yazma alanı olacaktır. Bir mesaj yazıp giriş tuşuna bastığımızda, mesaj gönderilmiş olur. Sohbet panelinde Shift Tab ile ilerlediğimizde, karşımıza çıkan ilk düğme, More Chat Options düğmesi olacaktır. Burayı açtığımızda karşımıza kimlerin yazışma yapabileceğine ilişkin seçenekler gelir ve bunlar şunlardır: No one, host only, Everyone publicly, Everyone Publicly and Privately. Yani hiç kimse, yalnızca yöneticiye mesaj gönderme, herkese mesaj gönderebilme ve herkesin hem herkese hem birbirlerine mesaj göndermesi. Bir sınıftaysanız, öğrencilerin yalnızca size mesaj göndermesini veya yalnızca herkese mesaj gönderebilmesini seçebilirsiniz.

Shift+Tab ile ilerlediğinizdeki bir sonraki kontrol kime mesaj göndereceğinizi belirlediğiniz To, kime alanıdır. Buradan herkese mesaj gönderebileceğiniz gibi belirli bir kişi de seçebilirsiniz. Not: Eğer dosya transferi yapmayı Zoom web sayfası üzerinden açtıysanız, burada File düğmesi de görünür ve basıldığında dosya açma penceresi karşımıza gelir.

Shift+Tab ile gelen son alan ise Chat mesajlarının bir liste halinde göründüğü liste kutusu olacaktır. Burada Chat mesajlarının hangi sırayla görüneceği kitapçığın sonundaki Chat ayarları bölümünden daha detaylı incelenebilir.

iOS ekranında ise sohbet paneline ulaşmak için sağ alt köşedeki More düğmesine oradan da Chat düğmesine basılmalıdır. Burada karşımıza çıkan ilk düğme Mute Unmute Notification bildirimlerin sesini açma veya kapatma düğmesi olacaktır. Böylece gelen chat mesajlarının bildirimlerini görmeyi veya görmemeyi seçebiliriz.

Ardından fiskeyle ile dolaşırken gelen tüm mesajları ve kime gönderildiklerini tek tek görebiliriz. Sonrasında Sent to Everyone düğmesini görürüz. Buraya basıp mesajı herkese değil de belirli bir kişiye göndermeyi seçebiliriz. Sonrasında gelen yazı alanında maalesef ciddi bir erişilebilirlik sıkıntısı bulunuyor. Kitapçığın hazırlandığı dönemde bu alanda ekrandan Braille girişi kullanılamıyordu. Çözüleceğini umarız. Mesajı buraya yazıp send gönder düğmesine basarak gönderebiliriz.

Canlı Yayın yapma

Varsayılan olarak açık olmamakla birlikte, Zoom Facebook veya youtube üzerinden canlı yayın yapmamıza imkân vermektedir. Bu özelliği kullanabilmek için ücretli kullanıcı olmak gerekebilir, ancak ücretsiz bir hesapla da test yapmanızı öneririm. Öncelikle canlı yayın özelliğini zoom Web sayfası ayarları üzerinden açmak gerekecektir. Bunun için şu adımları izleyin.

  1. Zoom ana ekranında setting bölümüne girip buradan General kategorisini seçili hale getirelim.
  2. Tab ile ilerleyip View more settings open in your Web browser, Daha fazla ayar göre varsayılan web tarayıcınızda açar düğmesini bulup girişe basalım.
  3. Açılan web sayfasında oturum açmamız istenirse, Zoom kayıtlı kullanıcı adı ve şifremizle oturum açalım.
  4. Ctrl+F tuşlarına basıp arama alanına Allow Live Stream Meetings yazıp girişe basalım.
  5. Böylece canlı yayın başlığına ulaşacağız. Bir kez aşağı ok tuşuna basıp Allow Live Stream Meetings, toplantıları canlı yayınlamaya izin ver düğmesini bulalım ve giriş tuşuna basıp basılı hale getirelim.
  6. Burada aşağı yön tuşuyla ilerleyerek dilersek Facebook ve youtube onay kutularını işaretli hale getirelim.

 

Bu ayarları bir kez yapmamız yeterli. Artık bir toplantı başlattığımızda canlı yayın yapabiliriz. Bunun için toplantı ekranımızda belirecek More Meeting Controls düğmesine basmamız gerekecektir. Açılan menüde seçtiysek, Live on Facebook, Live on Youtube, gibi seçenekleri göreceğiz. Bunlardan birine bastığımızda Facebook veya youtube sayfası açılarak oraya gerekli bilgileri yazmamız, oturum açmamız ve gerekli izinleri vermemiz gibi ekranlar açılabilir. Web sayfalarındaki ilgili işlemleri ve canlı yayın başlığı gibi alanları doldurduktan sonra canlı yayını başlatabiliriz.

Yayını durdurmak için yine More Meeting Controls bölümü kullanılır.

 

Toplantı Planlama Schedule

Zoom ile anlık olarak nasıl yeni toplantı başlatabileceğimizi ve toplantı seçeneklerini gördük. Peki her hafta aynı saatte bir dersiniz varsa, bunu planlamak için ne yapmalı? Veya belirli bir saatte bir randevunuz olacak ve bunu zoom ile planlamak istiyorsunuz. İşte böyle zamanlar için Schedule özelliğinden yararlanırız. Schedule, İngilizce Türkçe sözlükte plan, program, çizelge gibi anlamlar taşır. Bizim için geçerli anlamı plan olacak. Şimdi dilerseniz iki etkinlik planlayalım. Birincisi Tek bir etkinlik olsun. 14 Nisan Salı akşamı saat 20:00’da bir kemal Özceyhan semineri yapmak gibi bir düşüncemiz var. Konusu Engelliler olarak Kriz dönemleriyle baş etme deneyimlerimiz. Saat 20:00-22:00 arası yapmayı istiyoruz. İkinci etkinliğimiz ise düzenli bir çalışma. Her çarşamba akşamı 21:00-23:00 saatleri arasında gerçekleşen Engelsiz Erişimli Saatler. Bunu zoom ile de yayınlayacağımızı hayal edelim. Bu etkinliklerden birini bilgisayardaki Zoom programıyla, diğerini de iOS üzerinden yapacağız. Her ikisinin de oldukça benzer olduğunu göreceğiz. Gelin birinci etkinliğimizi bilgisayar üzerinden planlamaya başlayalım.

Bilgisayar kullanarak bir toplantı Planlama

  • Başlat menüsüne zoom yazıp programı açalım.
  • Tab ile ilerleyerek Schedule düğmesini bulalım ve girişe basalım.
  • Karşımıza ilk olarak Topic toplantı konusu kısmı gelecek ve burada Var sayılan olarak örneğin: Engin Yılmaz’s Personal Room yani Engin Yılmaz’ın kişisel odası yazacak bunu silip yerine 30 Kemal Özceyhan Semineri: Krizlerle Bahşetme Deneyimleri yazalım. Elbette siz başka bir toplantı adı yazabilirsiniz.
  • İkinci tab alanında toplantının tarihi görünür. Varsayılan olarak şu anki gün ve saati bulacağız. Bir kez daha tab tuşuna basarak ay kısmına gelelim.
  • Şimdi sağ ve sol yön tuşlarıyla Ay, gün ve yıl alanlarına geleceğimiz ve aşağı yukarı oklarla değerleri ayarlayabileceğimiz bir kutuya geldik. Halen nisan ayında olduğumuzdan günü değiştirmek için bir kez sağ yön tuşuna basalım.
  • Day yani gün döner kutusuna ulaştık. Yukarı yön tuşuna basarak 14 sayısını bulalım. Yıl kısmına ulaşmak istersek bir kez daha sağ yön tuşuna basabiliriz. Ama yılımız halen 2020 olacağından değiştirmemize gerek yok. Saati seçmek için bir kez daha taba basalım.
  • Gelen seçim kutusunda yine aşağı yukarı yön tuşlarıyla 20:00 öğesini bulalım.
  • Bir kez daha taba basalım. Karşımıza Duration yani toplantı süresi öğesi çıkacak. Burayı da oklar yardımıyla 2 hours, yani iki saat olarak belirleyelim. Yalnız burada pro hesabınız yoksa, 40 dakikalık bir toplantı planlayabildiğinizi hatırda tutun.
  • Bir sonraki tab alanı Minutes alanı. Yani dakika da seçebiliriz. Eğer saat seçemiyorsak, burada 40 dakikayı seçebiliriz.
  • Ardından Recurring Meeting onay kutusunu göreceğiz. Bu bir kereye mahsus bir toplantı. Yani tekrarı olmayacak. O nedenle işaretlemiyoruz. Bir sonraki etkinliğimiz olan Engelsiz Erişimli Saatlerde burayı işaretleyeceğiz. Yine taba basalım.
  • Gelen alan Time Zone alanı: Eğer başka ülke saatlerine göre bir toplantı yapmayacaksak buraya dokunmadan geçiyoruz.
  • Bir sonraki gelen alan Meeting ID bölümü yani toplantı numarası. Oklarla seçebileceğimiz iki seçeneğimiz var Generate Automatically Personal Meeting ID yani toplantı numarasını otomatik olarak üret ya da kendi kişisel toplantı ID’mizi kullan. Ben bu tarz toplantı planlamalarında farklı bir toplantı ID’si üretmeyi tercih ediyorum. Çünkü toplantı ID’mi herkesin görmesini istemiyorum. Ama karar sizin tabi. Kendi toplantı ID’nizi kullanmanızın avantajı onunla ilgili yaptığınız tüm ayarların da planladığınız toplantı için geçerli olması. Şimdilik Generate Automatically seçeneğini seçelim.
  • Gelinen alan bir şifre alanı. Daha önce de yazdığımız gibi oda için bir şifre belirlemek zorunlu. Require Password alanındaki şifreyi kendinize göre değiştirelim. Bu şifre yalnızca rakamlardan oluşmalı.
  • Bundan sonraki alanlar yeni toplantı planlama adımlarıyla aynı. Video Host, Video Participants Ses listesi ve Dialing From. Yani yönetici videosunun ya da katılımcı videosunun durumu, ses listesi ve telefon için aranacak ülke. Buraları tab ile geçtikten sonra Callender kısmına ulaşacağız. Burada toplantıyı takvime eklerken kullanılacak takvim sorulur. Var sayılan olarak Outlook seçilidir ama isterseniz Google Calender veya başka bir takvim de seçebilirsiniz. Ben bu alana dokunmuyorum.
  • Sonrasında Advanced Meeting Options yani gelişmiş toplantı seçenekleri alanı daraltılmış olarak gelir. Boşluk ile açarsak, daha önce anlatılan, Enable Waiting room, Join Before Host, Mute Participants on Entry, Only Authenticated users can join, Automatically record Meeting alanlarını göreceğiz. Yani bekleme odası, katılımcıların girişte sessize alınması, yalnızca zoom üyelerine toplantının açık olması, toplantının otomatik kaydedilmesi. Dilerseniz bu ayarları kişiselleştirebilirsiniz.
  • Son olarak Schedule düğmesine bastığımızda toplantımız planlanmış olacak.
  • Şimdi tab ile ilerleyerek Home yazan alanı bulalım ve sağ yön tuşuna basarak meetings sekmesine ulaşalım.
  • Burada Tab ile ilerleyerek Schedule Meeting düğmesinin bir tab sonrasında planladığımız toplantıları görürüz. Aralarında aşağı yukarı oklar yardımıyla dolaşıp oluşturduğumuz 30. Kemal Özceyhan Semineri: Krizlerle Baş Etme Deneyimleri konulu toplantıyı bulalım ve seçmek için girişe basalım.
  • Artık toplantıyla ilgili bilgileri tab ile gezerek bulabiliriz.
  • Toplantı adı, saati, Meeting Id, Start Düğmesi. Yani buradaki Start yani başlat düğmesine basarak toplantıyı başlatabiliriz.
  • Bir sonraki tab alanı ise Copy Meeting Invitation Information bölümü olacak. Yani davet bilgilerini kopyalama alanı. Arkadaşlarımızı davet etmek için burada giriş tuşuna basarak davet bilgilerini panomuza kopyalayalım.
  • Dilersek sonrasında bu metni bir kelime işlemciye yapıştırıp Türkçeleştirebilir, Yalnızca toplantı katılım bağlantısı kalacak şekilde güncelleyebiliriz.

iOS kullanarak Bir Toplantı Planlama

Esasında iOS ve bilgisayarla toplantı planlama adımları çok benzer. Şimdi sürekli tekrar eden Engelsiz Erişimli Saatler Etkinliğini iOS ile planlayacağız. Öncesinde daha önce konuyla ilgili oluşturduğum toplantıyı sileceğim. Bunun için bilgisayarda da mobil cihazımızda da aynı işi yapıyoruz. Meetings sekmesine girip düzenlemek istediğimiz toplantıyı seçiyoruz. Bilgisayarda giriş Mobil cihazda toplantı üzerine çift dokunmak yeterli. Sonrasında tab veya fiske hareketiyle ilerleyerek Delete düğmesine basıyoruz. Gelen alanda Delete Meeting diyerek planlanmış bir toplantıyı silmiş oluruz.

Şimdi yeni toplantımızı iOS ile planlamaya başlayalım.

  • İlk Olarak Schedule düğmesine basalım.
  • Topic alanına etkinlik adını yazalım. Ben Engelsiz Erişimli Saatler yazıyorum.
  • Fiskeyle ilerleyerek Starts başlama saati üzerine çift dokunalım. Burada varsayılan olarak günümüzü tarih ve saati yazılıdır.
  • İlk alan Today bugün yazılı seçici öğe olacak. Parmağı yukarı çekerek Çarşamba olan günü ve tarihi bulalım.
  • Fiske yaptığımızda bu sefer saat alanını göreceğiz. Ben burada saat 21:00 O’clock öğesini seçeceğim.
  • Dakika seçimi yapmayacağımdan sola doğru gelip Done yani bitti diyerek tarih seçimi alanından çıkıyorum.
  • Bir sonraki alan Duration yani süre alanı. Burada Çift dokunup seçici öğeyi açıyorum ve yukarı çıkıp 2 Hours iki saati seçiyorum ve sonrasında done, bitti düğmesine basıyorum.
  • Time Zone alanına dokunmadan geçip Repeat düğmesine geliyorum. Bilgisayarda bunun adı recurring idi hatırda tutalım. Buradaki varsayılan seçim Never, hiçbir zamandır. Üzerine çift dokunup sağ sol fiske ile None, Every Day, Every Week, Every Two weeks, Every Month, Every Year yani her gün, her hafta, her iki hafta, her ay, her yıl seçenekleri arasında dolaşıp Every Week öğesine çift dokunarak seçili hale getirip done, bitti düğmesine basıyorum.
  • Repeat düğmesini seçtiysek bir de End Repeat, yani ne zaman dek olacağı bölümü karşımıza çıkacak. Dilersek buraya da bitiş tarihi belirleyebiliriz. Şimdilik bir şey yapmadan geçiyorum.
  • Calender Takvim alanında dilersek farklı takvimler seçebileceğimizi bilerek burayı da geçiyorum.
  • Use Personal Meeting ID anahtar düğmesini açık veya kapalı yapabiliriz. Ben kapalı haline getiriyorum.
  • Bundan sonraki ayarlar bilgisayarla benzer. Bekleme odası, Yönetici ve katılımcı video durumları ve ülke seçimi bulunuyor. Advanced Options gelişmiş seçenekler düğmesine basılırsa şifre belirleyebileceğimiz alan geliyor. Buraya çift dokunup daha akılda kalıcı bir şifre yazıyorum.
  • Genişleyen seçeneklerde Yine bilgisayarda olan yöneticiden önce odaya girme izni toplantıya kimlerin katılabileceği e toplantının otomatik kaydıyla ilgili düğmeleri kişiselleştirebilirsiniz. Ben buralara dokunmuyorum.
  • Done, Bitti düğmesine basarak planlamamda son aşamaya geliyorum. Artık dilersem hatırlatma koyabileceğim ve toplantı bilgilerimi göreceğim alana geldim. Add, ekle düğmesine basarak toplantı planlamamı bitiriyorum.
  • Toplantı daveti göndermek için Meetings sekmesine girip planladığımız toplantımızı buluyoruz. Üzerine çift dokunduktan sonra gelen ekranda Add Invitees Düğmesine bastığımızda Send E-mail, Send Message, Copy To Clipboard İleti gönder, Mesaj Gönder Panoya Kopyala seçenekleri gelecek. Dilediğimizi seçerek toplantı katılım davetimizi dilediğimiz kişilere gönderebiliriz.

 

Zoom Ayarları

 

Kitapçığımızın bu son başlığında genel zoom ayarlarına göz atacağız. Aslında zoom için birçok farklı kategoride farklı ayarlar bulunuyor. Biz bunlara genel hatlarıyla ve en çok ihtiyacımız olanlar açısından yaklaşacağız. Zoom ayarları, mobil cihaz, bilgisayar ve web sayfasından yapılabilmektedir. Mobil cihaz ve bilgisayar ayarları daha kısıtlı iken, zoom.us web sayfasında oturum açıp My Account ve ardından settings bölümüne girildiğinde yapılan ayarlar tüm platformları etkileyen daha kapsamlı ayarlardır. Bu bölümde her üç noktadaki ayarları da kısaca ele alacağız.

 

iOS Zoom ayarları

Zoom uygulamasını iOS cihazımızda açtığımızda Settings sekmesi en sağ alt köşede görülebilir. Burada sırasıyla kendi ad soyadımızın yazdığı ve tıkladığımızda profil ayarlarımızı yapıp oturum kapatabileceğimiz düğme, Meetings, Contacts, Chat, General, Siri Shortcuts, about öğeleri, yani toplantı, kişiler, sohbet, genel, siri kısa yolları ve hakkında öğeleri bulunur.

Profil Ayarları

Ayarların en başında kendi adımızın yazdığı bir düğme görürüz. Buraya girdiğimizde ilk Olarak Profile Photo   düğmesi karşımıza çıkar. Burada başkalarının profilimizde göreceği bir fotoğrafımızı seçebiliriz. İkinci ayar ise Display Name, yani insanların bizi görüntülediklerinde görecekleri isim alanı vardır. Eğer burada kendi adımız soyadımız yazmıyorsa düğmeye çift dokunup değiştirebiliriz. Yine bu ekranda eğer ücretli bir kullanıcıysak Kişisel toplantı numaramızı değiştirebiliriz. Ayrıca oturumu kapatmak için de bu alan kullanılır.

 

Toplantı Kategorisi Ayarları

iOS cihazları için bence en çok bilmemiz gereken kategori toplantı ayarları. Meetings, toplantı ayar kategorisindeki bazı temel ayarları şöyle sıralayabiliriz:

  • Auto Connect to Audio Otomatik Sesli Bağlanma: bildiğiniz gibi her Zoom odasına bağlantı kurduktan sonra bir de call using internet Audio düğmesine basmamız gerekiyordu. İşte bu düğmeye tıklayıp ayarı Use Internet, yani interneti kullan yaptığımızda, artık bir odaya bağlandığımızda tekrar Call using internet audio düğmesine basmamıza gerek kalmayacaktır. Var sayılan olarak bu düğme Off yani kapalı durumundadır. İlgili seçeneği seçtikten sonra Done yani bitti düğmesine basmalıyız.
  • Always Mute My Microphone Mikrofonu her zaman sessize al: Bu anahtarı da açık yapmanızı öneririm. Böylece bir odaya girdiğinizde var sayılan olarak sesiniz kapalı olacaktır. Dilerseniz iki parmakça çift dokunarak veya sol alt köşedeki düğmeyi kullanarak sesi açıp kapayabileceğimizi öğrenmiştik.
  • Always Turn of My Video Videomu Her Zaman Kapat: Bu ayar da adından anlaşılacaktır. Toplantıya katıldığınızda videonuzun otomatik olarak kapalı veya açık olmasını buradan ayarlayabilirsiniz.
  • Show Name When Participants Join, Katılımcılar katıldığında isimleri göster: Bilgisayarda olmayan fakat iOS cihazlarda olan çok pratik ve yararlı bir ayardır. Var sayılan olarak açık olan bu anahtarı kapattığımızda, Zoom toplantısındayken odaya girip çıkanları sürekli bize Voice Over okumayacaktır. Maalesef bilgisayarda bunu doğrudan açıp kapatabileceğimiz bir ayar bulunmuyor henüz.
  • Use Original Sound, Orijinal Sesleri Kullan: Bu ayar TeamTalk programından aşina olduğumuz yankı iptaliyle ilgilidir. Anahtar açık olursa, gürültü bastırma ve yankı iptali gibi özellikler de devre dışı bırakılmış olur.
  • Show My Connected Time, Bağlanma süremi Göster: Özellikle Zoomu ücretsiz olarak kullanıyorsak yönettiğimiz toplantının süresi 40 dakikadır. Bu anahtarı açtığımızda toplantı ekranında toplantıda ne kadar süredir bulunduğumuzu da görebiliriz.

 

Toplantı ayarlarında bunun dışında da ayarlar olmakla beraber, diğerlerinin işlevlerini keşfetmeyi sizlere bırakıyorum.

 

Sohbet Kategorisi Ayarları

 

Chat yani sohbet ayarlarında ise daha çok hangi sohbet mesajlarından gelen bildirimleri görmek istediğimiz gibi ayarlar bulunuyor. Receive Notifications For, bölümünde tüm mesajlar, sadece bize gönderilen mesajlar ve hiçbiri seçeneklerinden birini seçebiliriz.

Unread Messages başlığı altında ise okunmamış mesajların sohbet alanının en üstünde görünüp görünmemesi gibi birkaç anahtarı açıp kapatabiliriz.

Buradaki ilginç bir ayar dikkat çekici: Receive Notifications for Keywords: Bu ayarı açıp belirli anahtar sözcükler ekleyerek yalnızca bu anahtar sözcükler bir sohbet mesajında geçiyorsa bize bildirim gelmesini sağlayabiliriz.

When Viewing Unread Messages in a Channel, Bir kanaldaki okunmamış mesajları görüntülerken başlığında mesajların baştan sona doğru mu yoksa sondan başa doğrumu görüneceğini ayarlayabiliriz.

When to Notify Me, Bildirim alma zamanı başlığında ise bildirimleri sadece zoom ekranında mı yoksa başka bir ekrandayken de alıp almamayı seçebiliriz.

How to Notify Me, Bildirim alma şekli başlığında ise gelen bildirim uyarılarını ses veya titreşimle almayı seçebiliriz

 

Diğer Ayarlar

Bunun dışında General bölümünde Blur Snapshot On task Switcher, Uygulama değiştirici görüntüsünü bulanıklaştır ayarı, özellikle birden fazla uygulama açıksa oradaki gizli bilgilerin gizlenebilmesi açısından önemlidir.

Integrated Calling, bütünleşik arama ise, zoom aramalarının bir telefon araması gibi görünüp kilitli ekrandan da açılıp kapanmasına imkan verir.

Siri Kısa yolları bölümünde ise, dilerseniz yeni toplantı başlatma, bugünkü toplantılarınız görme gibi kısayolları Siri’ye ekleme ve kişiselleştirme şansınız bulunmakta.

iOS faslını kapamadan önce Settings sekmesindeki ayarların genel olarak tüm oturumları etkilediğini hatırlatalım. Daha önce bahsettiğimiz bir toplantıya özel ayarlar, yalnızca o toplantıyı ilgilendirecektir.

 

 

Bilgisayar Zoom Ayarları

İlk bakışta bilgisayardaki zoom ayarları mobil ayarlarına göre değişiklikler gösteriyor. iOS’dan farklı olarak bilgisayarda Meetings, toplantı ayarları yok. Bunu toplantı ekranlarına ve web sayfasına bırakmış gibi görünüyorlar. Buna karşın, Video, Audio, Share Screen, Virtual Background,  Recording, Profile, Statistics, Feedback, Keyboard Shortcuts, Accessibility, yani video, ses, ekran paylaşımı, sanal arka planlar, kayıt, profil, istatistik, geri bildirim, klavye kısayolları ve erişilebilirlik gibi yeni ayar kategorilerine rastlıyoruz.

Bilgisayarda zoom ayarlarına ulaşmak için Zoom programını açıyoruz ve Home sekmesinin seçili olduğundan emin oluyoruz. Tab ile ilerlediğimizde Setting ayar düğmesine bastığımızda istediğimiz ekrana ulaşıyoruz. Bu ekranda ayar kategorileri alt alta sıralanmış. Aralarında aşağı yukarı yön tuşlarıyla dolaşıp birini seçmek için girişe basmamız gerekiyor.

 

General, Genel Ayarlar

Ayarların en başındaki bu bölmede şu kontrollere dikkat çekelim.

  • Start Zoom When I Start Windows, Windows’u başlattığımda Zoomu da başlat: çok açıklama gerektirmeyen kendini anlatan bir ayar. Windows ile  birlikte Zoom’un da başlaması noktasını ayarlayabiliyoruz.
  • When Closed, minimize window to the notification area instead of Taskbar, kapatıldığında pencereyi görev çubuğu yerine bildirim alanına küçült: Ekran okuyucularımızın ayarlarına benzer şekilde program penceresinin alt+tab ile dolaştığımız pencereler arasında değil de sistem tepsisinde görünmesini ayarladığımız bir onay kutusu.
  • Enter Full Screen Automatically when starting or joining a meeting, Bir toplantı başlatıldığı veya toplantıya katılındığında, otomatik olarak tam ekran moduna gir: Tam ekranın tam olarak bize ne sağladığı görsel bir nokta olmakla beraber, bunun otomatik olarak başlamasını buradan ayarlıyoruz.
  • Ask me to Confirm when I Leave a Meeting, Bir toplantıdan ayrılırken bana sor: Alt+Q ile toplantıdan ayrılmak istediğimizde Zoom bize var sayılan olarak bunu sorar. Sormamasını istersek bu onay kutusunun işaretini kaldırabiliriz.
  • Show my connected time, Bağlantı süremi göster: işaretlediğimizde toplantı ekranında tab ile gezerken o anki süremizi de görürüz. Eğer 40 dakikalık bir süremiz varsa, işaretli olmasını önerdiğim bir onay kutusu.
  • Diğer Genel ayarlar, ekran koruyucu devreye girdiğinde videonun ve sesin kapatılması, toplantılardan 5 dakika önce anımsatma gelmesi, ikili ekran kullanımı gibi ayarlardır ve en sonda View More Settings Open in Your Default Web Browser, Daha fazla ayarı gör varsayılan web tarayıcısını aç bağlantısıyla  karşılaşırız. Bu daha fazla ayara yazının en sonunda değineceğiz.

 

Video ve Ses Ayarları

Video ve Audio ses, iki ayrı kategori olarak zoom ayarlarında yerini almıştır, ancak işlevleri benzer. Videoda varsa birden fazla kamera içinde seçim yapmak, seste ise farklı ses giriş ve çıkışlarını seçmemiz mümkündür.

Video ayarlarında başlangıçta videomuzun açık olup olmaması, Galeri görünümünde 49 kişiye kadar kişiyi görebilme, kamerayı 90 derece döndürme, HD etkinleştirmesi, toplantıya katılırken Video Preview video ön izlemesinin görünüp görünmemesi gibi ayarları yapabiliyoruz.

Ses ayarlarında ise hoparlör ve mikrofon seçimi ve testlerini yapabiliyoruz. İlk olarak Speaker başlığı altında ses çıkış cihazımızı seçme, test etme, ses düzeyini ayarlama gibi bölümleri görebiliriz.

Microphone bölümünde ise mikrofonumuzu seçme, test etme veya ses düzeyini el ile ya da otomatik olarak ayarlama seçeneklerini bulabiliriz.

Ses bölümünde bunlara ek olarak şu ayarları da görme mümkün:

  • Automatically join audio by computer when joining a Meeting, Bir toplantıya katılırken otomatik olarak bilgisayar sesiyle katıl: Bilgisayardan zoom toplantılarına katılırken her seferinde Join Audio dememek için bu onay kutusunu işaretleyin.
  • Mute my microphone when joining a meeting, toplantıya katıldığımda mikrofon sesimi kapat: iOS ayarlarında da bulunan toplantıya girdiğimizde sessize kalmanızı düzenleyen bu onay kutusunu da işaretlemenizi öneriyorum.
  • Press and hold space key to temporarily Unmute yourself, Sesinizi geçici olarak açmak için boşluk tuşuna basılı tutun: Burada da Team Talk tarzı ekranlardaki bas konuş işlevini görüyoruz. Boşluk çubuğuna basarsak basılı tuttuğumuz müddetçe sesimiz açılır ve konuşabiliriz. Fakat ekran okuyucu kullanıyorsak, bu işlevi verimli kullanmak için tuş yinelemesini hiç biri yapmanızı öneririm. Ayrıca buradan hareketle şunu belirtelim. Zoom ekranlarında boşluk çubuğu yerine onay işlemlerinizi giriş tuşuna basarak yapmanız bu nedenle önemli.

 

Chat Sohbet Ayarları

Sohbet ayarları da aslında iOS ekranındaki ayarlara oldukça benzer özellikler taşıyor. Bazılarına göz atalım.

  • Change my status to away when I am inactive, Etkin değilken durumu uzakta olarak değiştir. Buranın bir tab altında bir yazma alanı da görürüz böylece kaç dakika sonra uzakta olarak görüneceğimizi seçebiliriz.
  • Keep Unread Messages on Top, Okunmamış mesajları en üstte tut.
  • Show unread message badge for channels, kanallarda okunmamış mesaj kümesi göster: Bu ayar okunmamış mesajların ayrı bir kümede gösterilmesini sağlar.
  • Move messages with new replies to the bottom of chat,  Yanıtlanan mesajları sohbetin en altına taşı: Bu da sohbet ekranlarını daha kolay yönetmek açısından yararlı olabilir.
  • When Viewing unread messages in a channel, okunmamış mesajları görme şekli: burada yön tuşlarıyla görebileceğimiz iki seçenek vardır. Start at the first unread seçildiğinde ilk okunmamış mesaj en başta görünür. Start at the latest seçilirse ise en son okunmamış mesaj en başta görünür.
  • Push notifications, burada hangi durumlarda bildirim alacağımızı seçiyoruz. All Messages, Private messages, none arasından seçim yaparak tüm sohbet mesajları, yalnızca bize gönderilenler veya hiçbirinde bildirim alma ya da almama durumunu seçebiliriz.
  • Diğer sohbet ayarlarında saat akşam 5, sabah 9 arasında rahatsız edilmeme, mesaj geldiğinde ses çalma, toplantılardayken sohbet bildirimleri alama gibi ayarlar yer alır.

 

Recording Kayıt ayarları

Kayıt ayarlarında bilgisayar kayıtlarımızın tutulacağı yeri değiştirebiliriz. Varsayılan olarak belgelerim içindeki zoom klasörüne atılır ve her kaydımız için o tarihe öze bir klasör oluşturulur. Bu klasör için kaydın hem ses dosyası hem de görüntü dosyası kaydedilir. Son sürümle birlikte sohbet mesajları da TXT olarak burada yer alır.

Choose a Location for the recorded files when the meeting ends onay kutusu işaretlenirse toplantı bitiminde kayıt dosyalarının konumunu seçmemiz istenecektir.

Record a separate audio file for each participant who speaks seçildiğinde, tek bir kayıt yerine konuşan her bir katılımcı için ayrı bir ses kayıt dosyası oluşturulur.

Kayıt ayarlarında ayrıca eğer hesabımız müsaade ediyorsa bulut ayarlarımızı da yönetmemiz mümkün. Bunun yanında video düzenleyiciler için kaydı optimize etmek, orijinal kayıt dosyalarını saklamak gibi seçenekleri de burada bulabiliriz.

 

 

Keyboard Shortcuts Kısa Yol Tuşları

Bu bölüme aslında kısayol tuşlarını açıklarken değinmiştik. Kısaca hatırlamak gerekirse, ayarlardan seçildikten sonra iki kez tab tuşuna basmamız ardından karşımıza bir tablo çıkar. Üç sütunlu bu tablonun sütunları arasında sağ ve sol yön tuşları, satırları arasında da aşağı ve yukarı yön tuşlarımızla dolaşabiliriz. Sütunlar tuş tanımı, kısayol tuşu, ve genel tuş onay kutularını içerir. Burada Global Hotkey, genel kısayol onay kutusu önemlidir. Her kısayol satırının en son sütununda bulunan bu onay kutusu işaretlendiğinde, bu satırdaki kısayol tuşu zoom ekranında değilken de işlev görür. Ben sesi ve videoyu açıp kapama tuşları olan Alt+A ve Alt+V tuşlarını genel tuş olarak belirledim. Ayrıca kimin konuştuğunu belirleyen tuşu Ctrl+2 yerine Ctrl+Shift+2 olarak değiştirdim ve bunu da genel tuş olarak belirledim.

 

Diğer Kategoriler

Zoomda detaylı değinmediğimiz erişilebilirlik, istatistik, geri bildirim, profil gibi kategoriler de yer alır. Erişilebilirlik kategorisi altyazıların ve sohbet mesajlarının boyutlarını ayarlamamızı sağlar. Profil ayarlarımızı web sayfası üzerinden değiştirmemiz istenmektedir. Feedback, geri bildirim bölümünde ise programa geri bildirim gönderebileceğimiz bir alan bulunmakta. Bu bölüme uygulamanın Türkçe dilinde de hizmet vermesi için şu adımları izleyebiliriz:

  1. Zoom programında Home sekmesinde olduğumuzdan emin olalım. Açılışta genellikle bu sekme aktiftir ama değilse tab ile ilerleyerek Home, Meetings, Chat, contacts sekmelerinin olduğu yerde sağ sol yön tuşuyla home üzerine gelelim.
  2. Tab ile ilerleyip Setting bölümünü bulalım ve giriş tuşuna basalım.
  3. Kategoriler arasında aşağı yukarı yön tuşlarımızla dolaşarak Feedback kategorisini bulup girişe basalım.
  4. Bir kez tab tuşuna basalım ve Geri bildirim yazma alanına gelelim.
  5. Buraya şuna benzer bir şey yazalım: Please Add Turkish Language to Zoom. Then, I can use it more comfortably. Best Wishes.
  6. Bir kez taba basalım ve Submit Feedback Send Feedback geri bildirim gönder düğmesine basalım. Hepsi bu. Çok daha fazla geri bildirim, çok daha fazla ses anlamına gelecektir.

 

Web Zoom Ayarları

Zoom aslında hem bilgisayar, hem mobil cihaz hem de web sayfası üzerinden yönetilebilen bir platform. Esas Zoom hesabımızı aldığımız web sayfası zoom.us adresi ve bu sayfaya girilip bir çok ayar yapılabilir. Burada yapılan ayarlar hem bilgisayar, hem mobil uygulamayı etkileyecektir. Zoom web sayfasındaki ayarlara gitmek için iki yolumuz var. Birincisi bilgisayar Zoom uygulamasının Setting bölümü üzerinden. Burada Generel, genel kategorisi seçilir ve tab ile ilerleyerek View More Settings Open in Your Default Browser, Daha fazla ayar gör varsayılan web tarayıcınızda açılır düğmesine basılır.

İkinci yol ise şu adımlarla yapılabilir.

  1. https://zoom.us/
    adresine girilir
  2. Bağlantı listesi yapılarak Sign In bağlantısı bulunur, içine girilir ve zoom kullanıcı adı ve şifresiyle oturum açılır.
  3. Burada yön tuşları veya Ctrl+F tuşlarına basılarak arama alanına Settings yazılır ve Settings menüsü bulunarak giriş tuşuna basılır.
  4. Eğer oturum zaten açıksa, web sayfasına girişin ardından önce My Accounts bağlantısına girilir sonrasında Settings bölümüne ulaşılır.

 

Settings yani ayarlar ana bölümünde 3 temel sekme bizi karşılar: Meeting, Recording, Telephone, yani toplantı, kayıt ve telefon sekmeleri. Burada en kritik ayarlar varsayılan olarak seçili gelen Meeting yani toplantı sekmesindedir. Ayarlar arasında gezinmek için H ve Shift+H tuşlarına basılabilir. Klavye üzerinden kullanım yapıyorsanız doğrudan 4’e basarak başlık seviyesi 4 içinde bulunan tüm ayarları görebilirsiniz. Başlıkla bir ayar üzerine geldikten sonra aşağı yön tuşuyla ilerlenerek ayar kontrolüne ulaşılır. Eğer bu kontrol seçiliyse ekran okuyucumuz “Basıldı” seçili değilse, “basılı değil” diyecektir. Ayarı değiştirmek için girişe basabiliriz. Bazı ayarları değiştirdiğimizde, Zoom bizden doğrulama isteyebilir. Bu durumlarda ayarı açıyorsak Turn On,, kapatıyorsak Turn Of düğmesine basmalıyız. H ile ayarı bulduktan sonra aşağı yukarı yön tuşuyla ayarla ilgili diğer kontroller arasında gezmemiz gerekecektir. Bir tek basılı düğme değil, zaman zaman seçebileceğimiz çeşitli onay kutuları da bu bölümde yer alır.

Bu ayarları yönetme bilgisinden sonra gelin burada bizi ilgilendirebilecek bazı ayarlara bir göz atalım.

  • Require a Password: Toplantılar için şifre gerektirmesi 3 başlık altında ayrı ayrı ayarlanabilmektedir. When Scheduling new Meetings, Instant Meetings, Personal Meeting ID PMI. Yani toplantı planlarken, anlık toplantı başlatırken ve Kişisel Toplantı ID’si kullanırken. Her 3 durum için toplantılara katılımda şifre gerekip gerekmeyeceğini ayarlayabiliriz.
  • Autosaving chats: Bu anahtar açıldığında toplantıdaki yazışmalar otomatik olarak kaydedilir.
  • File Transfer: Bu anahtar açıldığında eğer zoom sürümümüz destekliyorsa zoom yazışma alanına dosya gönderebiliriz. Varsayılan olarak kapalı olan bu anahtarı ben açık hale getirdim. Ardından Zoom uygulamasında Alt+H ile açılan Chat bölümünde Shift+Tab ile ilerlerken File düğmesi belirir buna basıp bilgisayarımızdan bir dosya seçerek katılımcılara gönderebiliriz.
  • Co-host: Varsayılan olarak kapalı gelen ve açtığım bir anahtar da Eş yönetici anlamına gelen Co-host anahtarıdır. Bu anahtar açık hale getirildiğinde, Bir toplantı başlattığınızda dilediğiniz bir katılımcıya eş yöneticilik verebilirsiniz. Örneğin öğretmensiniz ve bir sunum yaparken  parmak kaldıran, söz isteyen kişileri görmesi için bir öğrencinizi görevlendirmek istiyorsunuz. Bu durumda geçici olarak öğrencinize eş yöneticilik yetkisi vererek ders sürecinin yükünü paylaşabilirsiniz.
  • Breakout Room: Bir sınıfta öğrencilerinizi alt gruplara ayırıp bir grup çalışması yapmak istiyorsanız, bu anahtarı da açık hale getirin. Böylece toplantı ekranında bir toplantıyı küçük odalara bölüp katılımcıları buralara dağıtma şansınız olacak. Her ne kadar bu ayarı açık hale getirsem de, henüz erişilebilir ve pratik biçimde öğrencileri odalara gönderme işini yapamadığımı belirtmek isterim.
  • Show a “Join From Browser” Link: bu ayar kişilere zoom uygulamaları olmasa bile bir toplantıya doğrudan kendi web tarayıcıları üzerinden katılım imkanı sunan bir bağlantı da veriyor. Zoom bu şekilde katılımda bazı kısıtlar olduğunu söylüyor. Doğrudan test etmediğim bir ayar.
  • Allow Live Streaming Meetings: Bu anahtar açık hale getirildiğinde Zoom toplantılarının Facebook, Youtube gibi platformlardan canlı yayınlanmasının önü açılmış olur. Canlı yayın için lisanslı kullanıcı olmak gerekebilir. Bu anahtar açıldıktan sonra aşağı yön tuşuyla ilerlenerek Facebook, Youtube gibi onay kutularından dilenen işaretlenebilir. Ayarın açılması ardından bir toplantı başlatıldığında ekranda More Meeting Control adlı yeni bir bölüm belirecektir. Bu menü açıldığında toplantıyı odalara bölme ve canlı yayın başlatma gibi düğmeler burada görülür.
  • Toplantı sekmesinin altında bulunan Recording, kayıt sekmesinde ise Lokal ve bulut olarak kayda izin verilip verilmeyeceği, otomatik kayıt, bulut kayıtlarına kimlerin erişebileceği gibi ayarlar yapılabilir.

 

Sonuç

 

Bu kitapçıkta, Zoom platformunun kullanımını her yönüyle açıklamaya gayret ettim. Böyle bir girişimde bulunmaman nedeni, dünyada erişilebilir olarak bir çok görme engelli tarafından kullanılmakta olan bu platformun Türk körleri tarafından da daha yakından tanınmasını sağlamaktı. Maalesef program ara yüzü halen Türkçe dilini desteklemediği için, insanların kullanımdan çekinmeleri ve uzak durmaları beni bu kitapçığı hazırlamaya iti. Yoğun bir çalışma ve 1 aylık bir emeğin ardından elinizdeki kitapçık ortaya çıktı.

Burada platforma üyelikten başladık, ilk kurulum, toplantıya katılım, toplantı kontrolleri, kısayol tuşları gibi noktalarla devam ettik. Ülkemizde bir çok öğretmen de programı kullandığı için özellikle toplantıyı yönetme, katılımcılarla etkileşim, ekran paylaşımı, sohbet, canlı yayın,  toplantı güvenliği ve diğer ayarlara değindik. Yeni toplantılar planlama, zoom ayarlarını iOS, bilgisayar ve web sayfası üzerinde ayrı ayrı görme gibi noktalarla kitapçığı tamamladık.

Kitapçığın Zoom kullanmak isteyen herkese yararlı bir kaynak olmasını umarım.